Actualisatie 5%-regeling graslandberegening

De drie Brabantse Waterschappen hebben de 5%-regeling voor beregening van graslanden geactualiseerd. De regeling wordt een echte noodmaatregel zoals oorspronkelijk (1991) bedoeld om de ruwvoervoorziening (gras en hooi) niet in gevaar te brengen.

5%-regeling voor grondwaterberegening van grasland, sportvelden, kunstgrasvelden en golfterreinen
Graslandberegening met grondwater is in het Dommelgebied in april en mei alleen toegestaan in aangewezen gebieden. Bedrijven moeten daarvoor een bedrijfswaterplan hebben. In beschermde gebieden mag tot 1 juni geen grasland worden beregend met als uitzondering beregening binnen 48 uur na dierlijke bemesting (emissiearm).
De 5%-regeling houdt in dat het waterschap op 1 april een verbod kan instellen voor het beregenen van grasland uit grondwater. Dit is mogelijk als meer dan de helft van de gemeten grondwaterstanden op 1 april lager is dan de vastgestelde ondergrens.
Akkerbouwgewassen, bijv. mais of groenten, vallen niet onder deze regeling en mogen indien nodig beregend worden. Zie voor meer informatie de website van het waterschap.

De drie droge zomers van 2018, 2019 en 2020 hebben aangetoond dat een verbetering in het grondwaterbeleid hoogstnoodzakelijk is. Water Natuurlijk binnen het Dagelijks Bestuur van Waterschap De Dommel (WDD) heeft in voorjaar 2020 de discussie gestart om de 5%-regeling zo laat, zo kort en zo gebiedspecifiek in te zetten. In de zomerperiode 2020 heeft WDD dit toegepast en dit was in de praktijk goed uitlegbaar. Tevens hebben we een actualisatie van de referentiewaarden bepleit: een herijking van het model aan het actuele klimaat is gemaakt. De niveaus van het neerslagtekort om de regeling te activeren zijn hoger komen te liggen. Hierdoor geldt de regeling weer voor situaties die 1 keer in de 20 jaar voorkomen -op basis van berekeningen met het actuele klimaatmodel-. Daarmee is het een noodmaatregel voor boeren zoals die oorspronkelijk bedoeld is.

Samen met de twee andere Brabantse waterschappen zijn deze aanpassingen uitgewerkt tot ‘Herziening van de Beleidsregel agrarisch beregening uit grondwater bij schaarste’, die per 26 maart 2021 is ingegaan. De fractie Water Natuurlijk heeft naar aanleiding hiervan vragen gesteld over het Beleidskader Grondwater.

Grondwater, Watertransitie en Waterbeheerprogramma
Water Natuurlijk is zeer bezorgd over het tekort aan grondwater en de verdroging voor de natuur en het landschap en de gevolgen van klimaatverandering. Water Natuurlijk is van mening dat extra inspanningen voor water infiltreren nodig zijn en onttrekkingen van grondwater beperkt moeten worden.
Dit kan door op natuurlijke wijze neerslag langer te laten infiltreren én te investeren in technische oplossingen van precisielandbouw zoals gebruikt in Mediterrane landen (subirrigatie, druppel- en peilgestuurd drainage). 
Zó wordt de agrarische sector minder afhankelijk van beregening. Tevens dient water veel slimmer en circulair te worden gebruikt. Zo hebben ook gemeenten een grote opgave om veel meer neerslag in de bodem te laten zakken.
Het is een én-én-én-opgave waaraan we allemaal een bijdrage kunnen en moeten leveren: bedrijven, inwoners, boeren, gemeenten, provincie, terreinbeheerders. Dit als onderdeel van de Watertransitie. In het nieuwe Ontwerp Waterbeheerprogramma staat de Watertransitie centraal. Dit ontwerp ligt momenteel ter inzage voor inspraak.