Persbericht

Recent is de aanvraag van de nieuwe lozingsvergunning van zinkfabriek Nyrstar in Pelt (B) openbaar gemaakt. Hoewel Nyrstar in de nieuwe vergunningsaanvraag zegt in te zetten op een vermindering van de lozingen door verlaging van de productie en aanpassing van de techniek, is de verwachting dat er nog steeds veel schadelijke stoffen in de Dommel blijven komen. Water Natuurlijk, de grootste partij in het parlement (Algemeen Bestuur) van waterschap de Dommel, heeft daarom een reeks vragen gesteld aan het Dagelijks Bestuur van het waterschap. De Nyrstar-vestiging die de vergunning aanvraagt, staat in het Belgische Pelt. Daardoor is de Belgische overheid het bevoegd gezag over de vergunningsaanvraag, ook al komt een groot deel van de huidige en ook de toekomstige vervuiling in het Nederlandse deel van de Dommel en in het Nederlandse milieu terecht. Water Natuurlijk wil daarom weten wat het waterschap en de provincie Noord-Brabant kunnen en willen doen om aan de Belgische overheid duidelijk te maken dat ook Nederlandse overheden moeten kunnen meebeslissen over toekenning van een nieuwe vergunning, en zo ja, onder welke stringente voorwaarden.

 Water Natuurlijk stelt dat de vereiste toepassing van de zogenaamde Best Beschikbare Technieken (BBT) vaak door de betreffende industrie wordt bepaald en niet door overheden zoals het waterschap. Soms blijken technische oplossingen om vervuiling te verminderen te duur te zijn. Bij deze vergunningsaanvraag lijkt er volgens Water Natuurlijk ook sprake van dat BTT door het bedrijf worden bepaald. Dat betekent, zegt Water Natuurlijk, dat voor de Nederlandse RWZI’s langs de Dommel extra kosten en misschien extra investeringen nodig zijn om ons water zo schoon mogelijk maken te maken. “Nyrstar loost nu nog 9000 kg chloriden per dag en 4200 kg sulfaten per dag op de rivier de Dommel. Ook wordt er thallium geloosd, dat bekend staat als een van de meest toxische elementen op aarde. Het betreft in totaal 8,1 miljoen kg schadelijke chemicaliën per jaar, dat is 22.000 kilo per dag, zegt Mirjam Bemelmans van de Water-Natuurlijk-fractie.

De Europese Waterwet (de Kaderrichtlijn Water dus) en andere Europese milieu- en natuurwetgeving worden door Brussel opgelegd en gehandhaafd. Bemelmans: “Een EU-lidstaat lijkt daarentegen geen enkele verantwoordelijkheid te hoeven nemen voor vervuiling die het veroorzaakt in een andere lidstaat, waardoor de wettelijke eisen niet worden gehaald en de leefomgeving juist verder wordt geschaad. Dat vinden we tegenstrijdig aan de doelen van de Kaderrichtlijn Water, en omwonenden van een vervuilde rivier als de Dommel maken zich dan ook grote zorgen over hun leefomgeving, gezondheid en voedselproductie”. Wat Water Natuurlijk betreft kunnen en moeten de provincie Noord-Brabant en het kabinet dit in Brussel agenderen bij het Europees Parlement en de Europese Commissie, bijvoorbeeld via het Huis van de Provincies, dat de Brusselse lobby doet namens de Nederlandse regionale overheden.

Waterschap de Dommel heeft vorige week al laten weten dat het betwijfelt of de vergunningsaanvraag door Nyrstar genoeg maatregelen bevat om de Dommel weer schoon te krijgen. Water Natuurlijk wil daarom weten of het waterschap bereid is om Nyrstar aan te spreken op toepassing van het voorzorgsprincipe: Wat er niet in komt, hoeft er niet te worden uitgezuiverd. Dat zuiveren kost erg veel geld, wat via de waterschapsbelasting moet worden opgebracht door de Nederlandse belastingbetaler. Ook vraagt Water Natuurlijk of het waterschap een formeel bezwaar tegen de vergunningsaanvraag door Nyrstar gaat indienen bij de Vlaamse overheid.

De vragen van de fractie van Water Natuurlijk aan het Dagelijks Bestuur van waterschap de Dommel:

1. Gaat de nieuwe vergunning ervoor zorgen dat WDD voor dit deel de Europese norm, de KRW zal halen? Zo niet, waar liggen dan de juridische consequenties? Wat is de juridische positie van de Nederlandse staat en de provincie in deze?
2. Bij zeven Belgische instanties is advies voor deze vergunning aangevraagd. Nederlandse instanties ontbreken hierbij. Terwijl het geloosde water met name het Nederlandse stroomgebied beïnvloedt. Hebben aangrenzende gemeentes en /of WDD bij haar Omgevingsdienst of bij andere instellingen advies ingewonnen?
3. Wat er niet inkomt hoeft er ook niet uitgehaald te worden. Geen stoffen lozen waarvan (on)duidelijk is wat de gevolgen voor natuur, dier en mens zijn. In hoeverre is WDD bereid het voorzorgsprincipe bij Nyrstar op te eisen?
4. Wat zijn de extra kosten en/of investeringen voor de RWZI omdat het Nyrstar niet de laatste ‘dure’ innovaties inzet? Een grove indicatie is voldoende.
5. De productie van dit zinkbedrijf wordt afgebouwd en Nyrstar heeft een eeuwigdurende schoonmaakverplichting voor de grond die onder het bedrijf ligt. Een faillissement van Nyrstar is niet ondenkbaar. Dan wordt de sanering mogelijk geregeld via de Belgische overheid. Gaat u ook alvast uw juridische positie binnen dit scenario bepalen?
6. De publieke opinie rondom vervuiling is belangrijk. Voor ingezetenen van WDD kan het lastig te begrijpen zijn dat een Belgisch bedrijf veel vervuiling ‘mag’ veroorzaken. Bent u bereid dit in uw gesprekken/ eisen mee te nemen? Hoe wilt u, tegen de achtergrond van deze mogelijke vergunning, omgaan met de onrust bij bewoners (moestuingebruikers) in diverse gemeenten in ons beheergebied zoals die afgelopen jaren naar voren kwamen.
7. Tot 20 juni kan er bezwaar worden aangetekend tegen de vergunningaanvraag van Nyrstar.  Dient WDD nog een formeel bezwaar in?  https://omgevingsloketinzage.omgeving.vlaanderen.be/2024156211

Meer informatie:

Mirjam Bemelmans: +316-15173136

Veerle Slegers: +316-10019604

Afbeelding: Nyrstar Budel - Apdency