Deze voorliggende begroting is de basis van de nieuwe organisatie van Waterschap Limburg. Jammer genoeg is deze begroting noodgedwongen beleidsarm. Op onze duurzaamheidsambitie is gekort. Dat is de consequentie van de boedelovername en financiële keuzes die in het verleden gemaakt zijn door ons bestuur. Voor Water Natuurlijk is dat een zware dobber. Toch hebben we gemeend dit verlies nu te moeten nemen, want ook wij willen de kostenstijging in de hand houden. De waterschapsbelastingen van Limburgers gaan dit jaar al stijgen met 6,5%, dat is fors na de stijging van vorig jaar met 23,9%. Wij hebben het bestuur opgeroepen om altijd aandacht te houden voor Limburgers met een kleine beurs.
BALANCEREN
Afgelopen jaar zijn we allemaal verrast door de snelheid van de verandering in het klimaat. Na een paar jaren van extreme droogte was het verschrikkelijk nat. Ons watersysteem moet daarom verder worden aangepakt. Door meer flexibiliteit in te bouwen om extreme weersomstandigheden het hoofd te bieden, zowel voor natte perioden, als voor droge perioden. Dit vraagt na 2025 beslist om extra investeringen. Het is BALANCEREN geworden en dat vraagt veel van ons maar we hebben ook LEF nodig.
LEF
LEF om aan de slag te gaan met gemeenten, bedrijven, natuurbeheerders en agrariërs om knelpunten op te lossen, maar ook om sneller de KRW-doelstellingen te kunnen halen. LEF om meters te kunnen maken bij het hoogwater beschermingsprogramma. LEF om de pijnlijke consequenties van de kostenstijging die dit vraagt straks te durven communiceren naar de buitenwereld.
Maar we hebben ook LEF nodig, om onszelf opnieuw uit te vinden, om op een nieuwe manier naar onze problemen te durven kijken van lineair naar circulair. LEF om buiten de kaders te durven denken, zekerheden los te laten, omdat alleen zo betere perspectieven in beeld komen.
Water en boden sturend
Water en bodem sturend, NATUURLIJK! Geen stedelijke ontwikkelingen meer in gebieden die daar niet voor geschikt zijn. Wij kunnen als waterschap niet verantwoordelijk worden gehouden voor kosten en schade, die voorkomen hadden kunnen worden. Dat staat als een paal boven water.
We zullen als Waterschap leiderschap moeten tonen. Zo groeien we richting de autoriteitspositie, die zo noodzakelijk is opdat onze adviezen over water in de ruimtelijke ordening serieus worden genomen.
NPLG en agrarisch natuurbeheer
Het Nationaal Programma Landelijk Gebied was gericht op het integraal en gebiedsgericht nemen van maatregelen in het landelijk gebied. Het kabinet zet helaas een streep door dit programma, hierdoor valt ook een groot deel van de financiering weg. Volgens het beleid van het nieuwe kabinet, is het bedrag dat agrariërs in Limburg aan agrarisch natuurbeheer mogen besteden 50 miljoen. Dat is toch een fors bedrag.
Samen met de agrarische sector willen wij kansen zoeken over hoe natuurbeheer bij kan dragen aan het verbeteren van de waterkwaliteit? Dan kunnen we samen echte stappen zetten!
Ook verwachten wij van Waterschap Limburg dat ze zelf hierin het goede voorbeeld geeft en natuur inclusief werkt bij het beheer en onderhoud van beken, waterkeringen en waterbuffers als ecologische zones en ecologische verbindingen.
Samenhangend grondwater en droogtebeleid
Wij vinden dat ons Waterschap met versneld met beleid voor een samenhangend grondwater – en droogtebeleid moet komen. Hier vragen we al 1,5 jaar om. Natuurlijk is gedegen onderzoek belangrijk, maar wij vragen ons wel af ‘waar is de urgentie’! Wij wensen voorjaar 2025 een beleidsvoorstel van dit DB te ontvangen. En blijven daar bovenop zitten.
Ook wensen we snel actie op grondwaterontrekkingen in de 16 grondwaterafhankelijke natuurgebieden die onze provincie rijk is. In periodes van droogte vinden nog teveel grondwateronttrekkingen plaats rondom deze natuur, waardoor deze gebieden steeds verder achteruitgaat. In het kader van de Kamerbrief ‘Water en Bodem sturend’ hebben waterschappen de opdracht gekregen grondwateronttrekkingen te inventariseren. Deze inventarisatie moet zo snel mogelijk worden afgerond, zodat effectief beleid ontwikkeld kan worden dat stuurt op grondwaterstanden.
De vervuiler betaalt
Vanaf 2025 krijgt het AB voor het eerst direct invloed op de hoogte van Waterschapsbelasting. Water Natuurlijk vindt dat vervuiling niet ongestraft afgewenteld kan worden op de natuur. De natuur is geen afvalbak, vervuilers moeten betalen voor de zuivering die nodig is voor hun afvalstoffen.
Wij streven naar 0-emissie. Daarvoor is het in kaart brengen van indirecte lozingen via het gemeentelijk riool ook noodzakelijk om te zorgen voor schoon water.
Schoon water, onze eerste levensbehoefte, levert ook een watersysteem vol gezond leven, daar plukken we zelf de vruchten van en daarbij gaan de kosten voor de baten uit. Zo komen we uit onze impasse. Naast de stoffen die we er in onze zuivering nu reeds uithalen, moeten we verder inzetten op innovatie, bronaanpak en de verwijdering van diffuse verontreinigingen, zoals PFAS.
Behoud van biodiversiteit is niet alleen nodig voor het functionele overleven van ons mensen, we hebben ook haar nog onontdekte geheimen en schoonheid nodig om ons te blijven verwonderen en inspireren.
