Wat samenwerking vermag
Vaak staan waterschap en stedelijke maatschappelijke organisaties ver van elkaar af, terwijl de relatie met plattelandsorganisaties meestal meer dan goed is: LTO en zelfs landschaps- en natuurorganisaties onderhouden met het waterschap intensief contact. Maar met stadsclubs, of het nou in Rotterdam-Zuid is, Dordrecht of zelfs maar Barendrecht of Brielle, onderhoudt het waterschap geen contact. En omgekeerd. En onbekend maakt als bekend onbemind.
Geen contact betekent dat er ook wederzijds met belangen, gevoelens en intenties geen rekening wordt gehouden. Dan gaan bureaucratische regeltjes domineren, dan krijg je negatieve beeldvorming over het waterschap (‘boerenrepubliek’) bij die stedelijke clubs. Als dan mede daardoor die stadsclubs het waterschap niet weten te vinden ontstaan patstellingen en andere ongewenste gevolgen. Dat moet dus anders. Dat kan ook anders.
Herontwikkeling Amstelwijck
Concreet: Dordrecht herontwikkelt een voormalig ziekenhuisterrein (Amstelwijck) tot een nieuwe groene stadswijk. Anders dan bij eerdere (her)ontwikkelingen in Dordrecht is het groene organisaties in de stad gelukt zowel het stadsbestuur als de projectontwikkelaar zo ver te krijgen níet uit te gaan van een ‘schoon’ (dat wil zeggen ‘groenvrij’, kaal) gebied en van daaruit met wervende folders waar prachtige volwassen bomen op staan nieuwe bewoners te werven voor de nieuwe stadswijk. Die folders zijn natuurlijk fake: die bomen stónden er, maar voor een soepel bouwproces zijn ze allemaal weggehaald. Zo niet in de Amstelwijck, waar het gelukt is bij de planontwikkeling uit te gaan van het groen dat er staat.
Maar dat gaat niet vanzelf. Een deel van die bomen staat bij voormalige sportterreinen. In de tijd dat veel van de bebouwde kom ‘ontpolderd’ was, werd het waterpeil rond de velden extra laag gehouden, zodat de velden altijd goed bespeelbaar waren. Om het peil laag (soms tot wel 1 m. verschil) te houden, was een onderbemaling nodig.
Voornemen: einde onderbemaling
Nu stedelijk water weer in waterschapsverband is gebracht en dus het waterschap weer het peil bepaalt, wil Hollandse Delta van die onderbemalingen af: het versnippert het waterbeheer, het maakt peilhandhaving kwetsbaar, het maakt lokaal waterbeheer duur. Alleen: de bomen kunnen niet tegen een hoger peil en zouden verzuipen. Gemeente en waterschap worden het ambtelijk niet eens.
Compromis
Enter: de Bomenridders Dordrecht. Met net genoeg kennis van het watersysteem en veel contacten in het groen weten de Bomenridders een compromis te bedenken: op den duur mag de onderbemaling weg, maar het peil mag pas verhoogd worden als de bestaande bomen en planten aan een geleidelijk stijgend grondwaterpeil kunnen wennen. En als ze dat niet kunnen: meer tijd nemen.
Dat hebben de Bomenridders aan het bestuur van het waterschap voorgelegd. Met hulp van Anne Mollema, die we uiteraard als Bomenridders in het spel hebben betrokken, is het gelukt de impasse tussen waterschap en gemeente te doorbreken: het waterschapsbestuur accepteert desnoods 25 jaar te nemen om de onderbemaling van de voormalige sportvelden op te heffen, het peil wordt bepaald door wat bomen aan grondwaterstand nodig hebben.
Een positief voorbeeld van peil volgt functie? Want doorgaans is de mantra, ook van Water Natuurlijk, dat functie peil volgt. Zoals in het Groene Hart en de veenweidegebieden. Het kan verkeren.
John Steegh
Lid Water Natuurlijk, voorzitter Bomenridders Dordrecht
@johnsteegh @bomendordrecht www.bomenriddersdordrecht.nl
