Wabi-sabi – Laat de natuur haar ruimte

De term ‘wabi-sabi’ is hier een goed voorbeeld van.

Wabi kan je uitleggen in Nederlandse woorden als ‘geraakt worden door iets eenvoudigs’ en dat ‘waar je troost aan ontleent’. Sabi beschrijft ruimte, eenzaamheid en leegheid. Dat gevoel wat de natuur je kan geven en waar wij in deze hectische tijd meer dan ooit naar op zoek zijn.

In Japan wordt de term wabi-sabi vaak gebruikt om iets in de natuur te omschrijven. Je hebt een niet zo’n goede dag en ineens valt je oog op een wilgenboom, eentje die de tand des tijds heeft doorstaan…gespleten door een blikseminslag en toch: ieder voorjaar loopt hij uit en groeit hij verder. Je put troost uit deze taaie boom, waar je al jaren elke dag langs rijdt en ineens in het oog springt.

Ik kijk nu al ruim tien jaar deze wilg en ben dankbaar voor zijn bijdrage aan de biodiversiteit op de dijk waar ik woon. De houtduiven broeden er (tenzij de eend ze voor is). ‘Mijn’ mussen kolonie vindt de wilg geweldig als lanceerplatform, ze gebruiken hem om heen en weer te vliegen naar het net geoogste land. Waterhoen kuikens schuilen tussen zijn omgevallen takken en zelfs de buizerd zit soms (wat zwaaiend) in zijn top.

De wabi sabi wilg biedt ons veel, om zijn bijdrage te leveren moeten we hem wel laten staan en niet kappen. Voor lief nemen dat hij misschien op een gegeven moment (deels) instort en ja, dan misschien in de sloot terecht komt of op iemand zijn land.

Als ik kijk naar het beheer van de natuur in mijn directe omgeving bedenk ik mij: ‘ecologisch’ (vul in: maaibeheer, bermbeheer…dijkbeheer) is vaak een variant van zo min mogelijk doen. De natuur de ruimte laten en zo min mogelijk verstoren is uiteindelijk voor bijvoorbeeld de biodiversiteit het beste plan. We kunnen niet alles zijn gang meer laten gaan: daarvoor hebben we al te veel ingegrepen in het (natuurlijke) systeem. Die dijk moet veilig zijn en de sloten moeten doorgaanbaar blijven. Beheer is dus noodzakelijk.

We zijn ver verwijderd van Japan en wij nuchtere Hollanders kijken vaak met een veel praktischere blik naar de natuur en onze omgeving. Laten we proberen daar waar het kan wabi-sabi de ruimte geven in ons land. Laten we troost en rust vinden door wat dit brengt en de natuur de ruimte te geven voor herstel.

Konnie Wilkens, fractievoorzitter Water Natuurlijk Hollandse Delta