Veiliger dijken

Aandacht voor de erosie bestendigheid van de dijktaluds is dan belangrijk en een grotere variatie aan plantensoorten maakt dijken veiliger. Het is ook beter voor biodiversiteit. In het bestuur van het waterschap Hollandse Delta werkt Water Natuurlijk aan verbetering. Er wordt vooruitgang geboekt, maar het kan beter, veiliger.

Er zijn prachtige bloemdijken in de Hollandse Delta, maar ook over begraasde groene taluds waar nauwelijks kruiden voorkomen. Al decennia komt uit onderzoek naar voren dat een combinatie van grassen en inheemse kruiden beter is voor de veiligheid. Verschillende plantensoorten wortelen verschillen. Variatie bovengronds geeft ook variatie onder het maaiveld. Met elkaar vormen die wortels een sterk netwerk waardoor het talud beter bestand is tegen golfslag. Recent is het onderzoek naar dit verschijnsel ook onderbouwd met praktijkproeven (link opent in nieuw tabblad), waarbij taluds langdurig zijn blootgesteld aan overstroming.

Bloemdijken zijn vanzelfsprekend ook belangrijk voor biodiversiteit. De inheemse planten die daar kunnen groeien, zorgen voor voedsel voor bijen, vlinders en andere insecten. Ook dat is hard nodig. De afgelopen 30 jaar is zo’n 80% van het insectenleven verdwenen, 55% van onze wilde bijensoorten staat op de rode lijst. Daar moeten we wat aan doen, anders sterven deze dieren in ons land uit.

Op de dijken die het waterschap beheert, staat veiligheid in combinatie met biodiversiteit voorop. Dat gaat prima. Sommige dijken zijn geen eigendom van het waterschap en van de dijken die wel eigendom zijn is er veel verpacht. Eigenaars en pachters hebben sterke rechten en dat betekent in de praktijk soms overbegrazing, toepassing van mest en bestrijdingsmiddelen met als gevolg een grasmat die beter kan. Een motie van Water Natuurlijk en Christen Unie zorgde voor beweging. De motie drong ook aan op een stimuleringsregeling voor pachters die een beter beheer wilden.

Overleg met pachters leerde dat men geen belangstelling had voor veranderingen. Nieuwe pachtcontracten krijgen nu wel vanaf dit jaar ook nieuwe voorwaarden die gericht zijn op veiligheid en biodiversiteit. Water Natuurlijk heeft ook de vraag opgeworpen of er juridische mogelijkheden zijn via de verordening van het waterschap. Dat kan alleen als de waterveiligheid aan de orde is, komt in het antwoord van het College van Dijkgraaf en Heemraden naar voren. Wel, dat is het geval blijkt uit onderzoek en praktijkproeven. Volgens Water Natuurlijk hebben ook eigenaren en pachters de plicht om bij te dragen aan de veiligheid van onze delta. En als dat tot verlies van inkomsten leidt, dan past een vergoeding.

Ongeveer de helft van onze dijken kan veiliger en mooier. Water Natuurlijk zet zich daarvoor in.

Joost Kievit MSc.