Klimaatbestendig watersysteem ver weg
De zorg voor droge voeten is een kerntaak voor het waterschap. Hierbij hoort een watersysteem dat berekend is op de opvang van ook extreme neerslag. Dat laat in het waterschap Hollandse Delta sterk te wensen over. Er is een grote achterstand in de ontwikkeling van het watersysteem. Het risico op wateroverlast neemt hierdoor toe. Water Natuurlijk vindt dat dit voortvarend moet worden aangepakt.
Watersysteem
Het systeem van sloten, hoofdwatergangen, boezems, gemalen en inlaten is cruciaal voor de Hollandse delta. Hierbij zorgt het waterschap voor droge voeten. Dat is belangrijk voor de leefbaarheid van ons gebied. Belangrijke is ook de opvang en berging van de regen. Buien worden extremer en het watersysteem moet daarop worden aangepast. Er is simpelweg meer ruimte nodig voor water. Het watersysteem moet geschikt gemaakt worden voor de regen die in de toekomst is te verwachten.
Klimaat scenario’s
Het klimaatpanel van de Verenigde Naties brengt om de zes jaar een rapport uit over de wereldwijde klimaatverandering. Al het actuele en relevante onderzoek wordt hierin gebruikt. Dit rapport wordt door het KNMI omgezet naar scenario’s voor Nederland en de verschillende regio’s. Met behulp van modellen wordt de verwachte ontwikkeling van temperatuur, droogte en hoeveelheden en extremiteit van regen in beeld gebracht.
Overheden worden geacht hiervan gebruik te maken in hun beleid. Bijvoorbeeld voor de inrichting van een toekomstbestendig watersysteem. In het najaar van 2021 verwachten we de 4e generatie klimaatscenario’s van het KNMI.
(tekst gaat verder onder de foto) 
Achterstand Hollandse Delta
Net na de eeuwwisseling kwam de 1e generatie klimaatscenario’s uit van het KNMI. Waterschappen gingen op basis van het nationale bestuursakkoord water aan de slag met de toetsing van watersystemen. Ook het waterschap Hollandse Delta berekende de wateropgave, maar niet volgens een toekomstscenario. Er werd uitgegaan van de neerslaggegevens uit het verleden .
Die opgave werd vastgelegd in het beleid en in 2015 had dit moeten zijn uitgevoerd. Dat is niet gelukt. Voor het stedelijk gebied is deze opgave nog steeds niet volledig ingevuld. In 2006 kwam de 2e generatie klimaatscenario’s uit. Ons waterschap voerde geen nieuwe toets uit en de wateropgave is toen niet bijgesteld.
In 2008 bracht de Randstedelijke Rekenkamer het rapport ‘Puzzelen met de wateropgave’ uit. Dit is gaat over een onderzoek naar de vraag of de waterschappen in de Randstad hun wateropgave in 2015 ingevuld zouden hebben. Zij concludeerde dat waterschappen, die niet hadden gerekend met een toekomstscenario in 2015, een forse achterstand zouden hebben. Hollandse Delta hoort hierbij.
Een te laag berekende opgave die ook nog niet op tijd werd gerealiseerd. Na 2015 kwam er geen nieuw beleid om het watersysteem op orde te brengen. Het was voortmodderen om de oude doelstelling alsnog ingevuld te krijgen.
Amendement
In 2014 kwam de 3e generatie klimaatscenario’s. Het waterschap ging aan de slag met een nieuwe toetsing van het systeem en een berekening van de nieuwe wateropgave. Het duurde tot november 2019 voordat deze opgave kon worden voorgelegd aan de Verenigde Vergadering.
Met een amendement van Christen Unie en Water Natuurlijk is het voorstel van het college aangepast. Een klimaatbestendig watersysteem werd het nieuwe doel. De verwachting was dat 300 hectare extra open water nodig is. Dat kan mooi gecombineerd worden met nieuwe natuur en recreatiemogelijkheden.
Nieuw beleid was een feit. Maar, helaas in de begroting voor 2020 zagen we geen nieuwe opgave terug en ook niet voor 2021. Hoe het in de jaren daarna zal gaan is nog een ongewis.
Conclusie
Waterschap Hollandse Delta heeft tot op heden gewerkt aan een opgave die gebaseerd is op gegevens van net na de eeuwwisseling. Dit beleid is nog nooit geactualiseerd. Binnenkort komt de 4e generatie scenario’s uit. We zijn dan niet veel verder. De achterstanden en het risico’s op wateroverlast worden groter. Water Natuurlijk ziet dit liever anders en zet zich ook daar voor in.
Joost Kievit MSc
