Beter beheer dijken: veiligheid en biodiversiteit
Water Natuurlijk pleit al langer voor een beter beheer van dijken. Een grotere variatie aan plantensoorten geeft meer veiligheid tegen overstroming. Recent onderzoek langs het Amsterdam-Rijnkanaal bevestigt dat opnieuw. In de Hollandse Delta is op dat vlak nog een wereld te winnen, en het recent vastgestelde beleid biedt perspectief.
Onderzoek
“Wageningen Environmental Research “ deed onderzoek in opdracht van Rijkswaterstaat langs het Amsterdam-Rijnkanaal (link opent in een nieuw tabblad). Onderzoekers volgden drie jaar de ontwikkeling in proefvakken met verschillen in beheer en met het inzaaien van inheemse planten. Hoewel drie jaar voor natuurlijke processen kort is, konden toch heldere conclusies worden getrokken.’
Beheer dat gericht is op verschraling, dus minder meststoffen in de bodem, geeft meer biodiversiteit en vergroot de veiligheid. Er komt een grotere variatie aan plantensoorten met ook verschillen in wortelgestel. Planten gaan dieper wortelen op zoek naar voedingsstoffen, waarvan minder beschikbaar is. De erosie bestendigheid van een dijk wordt daar beter van.
De toename van bloemplanten geeft een positieve impuls aan het insectenleven. Dat is hard nodig in ons land. Het gaat niet goed met bijen en vlinders. De biodiversiteit staat sterk onder druk. De onderzoeker Friso van der Zee stelt daarover: “In een intensief gebruikt agrarisch landschap zijn dijken en wegbermen vaak de enige plekken voor bloemen en insecten. Hier is namelijk geen sprake van bemesting en van het gebruik van bestrijdingsmiddelen, waardoor er bloemplanten kunnen groeien”.
Hollandse Delta
Hoe anders is dat In de Hollandse Delta. Verreweg de meeste waterkerende dijken van het waterschap Hollandse Delta zijn verpacht voor agrarisch gebruik. Afgelopen voorjaar kreeg Water Natuurlijk een klacht dat op dijken stelselmatig kunstmest en bestrijdingsmiddelen werden toegepast. Schriftelijke vragen van de fracties Natuur en Water Natuurlijk (link opent in een nieuw tabblad) brachten helderheid.
Bemesting en toepassing bestrijdingsmiddelen is toegestaan op dijken van ons waterschap. In pachtcontracten wordt hierover niets vermeld dan dat voldaan moet worden aan de Keur. De Keur is de wetgeving van het waterschap. Water Natuurlijk vindt dat ongewenst.
Het beheer van dijken zou gericht moeten zijn op verbetering van de erosie bestendigheid en de biodiversiteit. Dat is de taak en de maatschappelijke verantwoordelijkheid van een waterschap. Pachters die via een overeenkomst dit beheer uitvoeren kunnen met voorwaarden aan de pacht een bijdrage leveren aan een beter beheer.
Het recent vastgestelde groenbeheerplan (link opent in een nieuw tabblad) van ons waterschap geeft mogelijkheden om hieraan te gaan werken. Snel aan de slag vindt Water Natuurlijk.
Joost Kievit MSc
