Uit de commissies van 2 en 3 juni 2021

Op de agenda van beide commissie stonden onder andere het jaarverslag en het meerjarenperspectief. In de commissie IBW kwam o.a. de regionale energiestrategie en de waterkwaliteitsdoelen niet-KRW (Kader Richtlijn Water) aan de orde. Hieronder een toelichting op enkele belangrijke agendapunten. De stukken zijn terug te vinden via deze link.

Regionale energiestrategie

In het werkgebied van HHSK hebben zowel de regio Midden-Holland als de regio Rotterdam Den Haag een Regionale Energiestrategie opgesteld. In deze strategie wordt aangegeven hoe de beide regio’s omgaan met de verduurzaming van de energievoorziening. Het doel is om in 2030 de helft minder CO2 uit te stoten ten opzichte van 1990, en in 2050 met 95%.

De opgave voor ons hoogheemraadschap is duidelijk: energieneutraal in 2025, en we stellen gronden en andere assets ter beschikking aan derden, voor zover dat past binnen de voorwaarden van het eigen waterbeheer. Water Natuurlijk vindt dat duidelijke doelen waar wij volledig achter staan.

Maar wij zien ook een wat onderbelichte andere belangrijkere rol, namelijk het inzetten van de kennis en kunde van onze medewerkers. Want 1 weiland vol zonnepanelen heeft wellicht geen effect op de watersystemen, maar wat als alle weilanden in Midden-Holland vol komen te liggen? 1 windturbine op een dijk kan wellicht, maar ook als het er 20 zijn? Welke risico’s brengt dat met zich mee, niet alleen voor de waterhuishouding maar ook voor de mooie Krimpenerwaard? Water Natuurlijk vindt het heel belangrijk dat wij onze kennis en kunde, actief, gevraagd en ongevraagd, vroegtijdig ter beschikking stellen aan andere overheden, bedrijven en particulieren.

Deze Regionale energiestrategieën worden niet alleen door het hoogheemraadschap, maar ook door de betrokken gemeenteraden, provinciale staten en waterschappen vastgesteld. Water Natuurlijk heeft deze strategieën alleen beoordeeld op die aspecten waar het hoogheemraadschap ook over gaat, dus alleen de eigen inzet. Wij geven geen oordeel over die onderwerpen waar we niet over gaan. Zo is het niet aan het hoogheemraadschap om iets te vinden van waar windmolens komen, maar wel wat de gevolgen daarvan zijn op het watersysteem. En we hebben ook de middelen om iets af te dwingen, bijvoorbeeld door geen vergunning verlenen van een windmolen op een dijk of wanneer extra verharding van oppervlakte plaatsvindt. De vraag is natuurlijk wel of de lezers van de regionale energiestrategieën deze rolopvatting van het hoogheemraadschap herkenbaar vinden. De portefeuillehouder is gevraagd om op dit dilemma terug te komen.

Waterkwaliteitsdoelen niet-KRW wateren

We hebben net weer kunnen lezen dat natuurorganisaties de beheerplannen van Europese rivieren beneden de maat vinden. ‘Onverminderd veel overheidsgeld wordt uitgegeven aan beleid en sectoren die het behalen van een goede ecologische, chemische en kwantitatieve toestand van het water frustreren’, zo las ik in het digitale nieuws van H2O. Daar stond dat de conclusie van het onderzoek ‘the final sprint fit Europe’s Rivers’ was dat 11 van de 13 onderzochte stroomgebieden ook in 2027 niet gezond zullen zijn. En dat is ernstig.

Bijzonder in de systematiek die voor zowel KRW als niet-KRW maatregelen is opgelegd in regelgeving is, dat het uitgangspunt de huidige gebruikssituatie is. Aan de hand van een watersysteemanalyse wordt bepaald óf en hoe de biologische kwaliteit kan worden verbeterd. Je hebt dan een lijst met verbetermaatregelen, maar als deze maatregelen significante schade aan andere belangen tot gevolg hebben valt de maatregel af. Van de resterende maatregelen wordt gekeken in welke mate de biologie zal verbeteren. Tezamen met de uitgangssituatie wordt dit het biologische doel. De maatregelen worden uitgevoerd, en vervolgens wordt gemonitord of de situatie niet weer verslechterd.

De crux zit natuurlijk in het feit dat de functie die er nu is niet hoeft te worden gewijzigd, en een maatregel die een significante schade aan andere belangen toebrengt niet wordt meegenomen. De vraag is hoe we dat anders kunnen inrichten, want anders zal het lang duren voordat onze rivieren, sloten en plassen schoon zijn.

Jaarverslag en Meerjarenperspectief

Het jaarverslag 2021 gaf, ondanks het coronajaar weinig aanleiding tot discussie, ook omdat in maart de bestuursrapportage al was besproken. Nieuw is het instellen van een baggerreserve voor het buitengewoon onderhoud van watergangen. Het doel van deze reserve is het tegengaan van jaarlijkse schommelingen in de baggerkosten als gevolg van allerlei oorzaken, zoals lange voorbereidingstrajecten, samenwerking met gemeentes en de complexiteit van het gebied.

Dit jaar wordt het nieuwe Waterbeheerprogramma opgesteld en in 2022 vastgesteld. Hierin is de koers voor de komende zes jaar opgenomen. In het nu voorliggende meerjarenperspectief kan dat nog niet worden meegenomen, waardoor deze beleidsarm is, en dus weinig stof voor discussie opleverde.

Het riooleindgemaal Willem Schurmannstraat (ten noorden van de metro Oostplein) in Rotterdam is het op twee na grootste rioolgemaal van Nederland Dit gemaal is aan een grootschalige renovatie toe. Het afvalwater uit de districten Oost, Noorden, Hillegersberg en Schiebroek wordt hier ingezameld en direct getransporteerd naar de afvalwaterzuivering Kralingseveer. Goed nieuws is dat met deze renovatie ook aan de trillingenproblematiek voor omwonenden naar verwachting een einde komt. Natuurlijk worden ook energiezuinige elektromotoren gebruikt. De totale renovatie kost naar verwachting ruim € 11 miljoen, waarvan HHSK ruim vier miljoen voor zijn rekening neemt en de gemeente Rotterdam, die eigenaar is, de rest. Start van de renovatie is naar verwachting half 2022.

Iedereen die wel eens langs de Gerardus van Sillevoldtstraat in Rotterdam loopt ziet dat de kade niet overal hoog genoeg is. HHSK gaat starten om, samen met de bewoners, te onderzoeken hoe dit het beste kan worden aangepakt.

Ruim € 3 miljoen is beschikbaar gesteld om bij de Awzi’s Groenedijk, Kralingseveer, Grote Zaag en gemeenlandhuis zonnepanelen te plaatsen op daken en de grond. Water Natuurlijk is natuurlijk positief over de combinatie van besparen en eigen productie van hernieuwbare energie. En zeker ook omdat nu aandacht is voor de omgeving: bij grondgebonden panelen wordt de opstelling gekozen die het minst effect heeft op het bodemleven, mogelijkheden voor educatie samen met de omgeving worden onderzocht, bomen worden alleen gekapt bij einde levensduur (met herplanting) in andere gevallen alleen getopt en de biodiversiteit op de locatie wordt gestimuleerd.

Overige onderwerpen die wellicht voor de lezers interessant zijn maar die hier niet verder worden besproken: Financieel kaderprogramma klimaat en ruimte, beschikbaar stellen van krediet voor realisatie wegbruggen, aanvraag voorbereidingskrediet verbetering waterafvoer polder Zestienhoven, masterplan Middengebied Zuidplas, Voortgang verbreding A20 Nieuwerkerk en Gouda, actualisatie overeenkomst vaarwegbeheer en subsidieregeling klimaat en ruimte. Over deze laatste regeling volgende nieuwsbrief meer!

Voor meer informatie Josien van Cappelle (J.van.Cappelle@hhsk.nl)