Herstel van biodiversiteit in stad en land

Biodiversiteit

Het begrip biodiversiteit omvat kort samengevat alle vormen van variante in onze levende natuur. De soorten flora en fauna (planten en dieren), de genetische variantie van deze soorten en ook de variante aan levensgemeenschappen waar zij deel van uitmaken. Het is de verscheidenheid van leven, van insecten tot de oceanen. Het gaat ook om de relaties tussen soorten waardoor gezonde en sterke natuur ontstaat.

Herstel

De biodiversiteit gaat wereldwijd achteruit. Door menselijk handelen, met name landgebruik dat leidt tot verlies aan leefgebieden, vervuiling en klimaatverandering, is de natuur zover onder druk komen staan dat steeds meer soorten verdwijnen en de relaties in ecosystemen verstoord raken. Dit is schadelijk voor planten, mensen en dieren. Wij zijn allemaal afhankelijk van de natuur. Voor ons voedsel, schoon water en schone lucht. Los van een gezonde omgeving leidt verlies van biodiversiteit op lange termijn tot grote financiële schade.

Herstel van biodiversiteit is een belangrijke maatschappelijk opgave. Meer biodiversiteit helpt tegen vervuiling, plagen, schoner water, een gezonde bodem en sterkere natuurgebieden. Vrijwel al ons voedsel is afhankelijk van een goede biodiversiteit.

Wat kan het waterschap doen?

Water is een belangrijke pijler om de teruggang in biodiversiteit te keren. Gezond water zorgt voor leven en verbindt gebieden. Daarvoor is het belangrijk dat er jaarrond genoeg water beschikbaar is, zowel in watergangen als in de bodem. Ook moet het water schoon zijn, zonder vervuilingen van bijvoorbeeld gewasbeschermingsmiddelen, microplastics of medicijnresten. Tenslotte is het belangrijk dat watergangen leefgebied bieden voor de vele plant- diersoorten die er leven. Dat betekent een inrichting die voedsel en beschutting biedt en migratie tussen gebieden mogelijk maakt.

Het waterschap maakt keuzes hoe het watersysteem wordt ingericht en beheerd. Deze zijn van grote invloed op het ecosysteem en de biodiversiteit. Het waterschap heeft daarbij verschillende opdrachten, bijvoorbeeld veiligheid tegen overstromingen in stedelijk gebied garanderen, de landbouw van voldoende drooglegging en voldoende water voorzien en het zuiveren van afvalwater. Ook klimaatverandering, met heviger neerslag en langere droge perioden, vraagt om aanpassing van het watersysteem. Bij al deze keuzes mogen we de biodiversiteit niet uit het oog verliezen. We zijn hier immers van afhankelijk voor ons voedsel, schoon water en schone lucht.

Water Natuurlijk zet daarom in op inrichting en beheer van het watersysteem waarmee de biodiversiteit versterkt wordt. We zoeken naar mogelijkheden om te werken met de natuur. We verwachten dat daarmee een veerkrachtig watersysteem ontstaat dat de toenemende druk op de ruimte en klimaatverandering aan kan. We denken ook dat daarmee hoge investeringen voor technische oplossingen (gemalen, dijkverhogingen etc.) deels voorkomen kunnen worden.

Inrichting van het watersysteem

• Aanpak Noord Drentse beken: (grond)water vasthouden en natuurherstel.
• Inrichten natuurvriendelijke oevers, paaiplaatsen voor vis, vispassages.

• Groenblauwe dooradering van landelijk en stedelijk gebied.
  • Bufferstroken/bloemrijke akkerranden.
  • Natte landschapselementen
  • Hagen, houtwallen, voedselbossen

• Waar mogelijk hogere grondwaterstanden en dynamischer peilen.
• Water vasthouden waar het valt, bergen op natuurlijke plekken in het systeem en alleen afvoeren als het moet. Voorbeelden van waterberging zijn het Zuidelijk Westerkwartier en De Onlanden.

Ecologisch/extensief beheer

• Minder maaien of niet maaien (evt. wijziging schouwsloten).
• Afwisselend maaibeheer instellen op een terrein.
• Eenzijdig maaien van watergangen.
• Stroombaan maaien van watergangen.
• Maaisel afvoeren.

Inzet Water Natuurlijk komende periode (als aanvulling op de punten in het verkiezingsprogramma)

• Behouden werking natuurlijke systeem bij optimalisatie waterberging De Onlanden. Bij kade-ophoging zoeken naar mogelijkheden voor bloemrijke dijken. Robuuste verbinding De Onlanden met het Reitdiepsysteem.
• Bij Lauwersmeer en kustverdediging inzetten op goede mogelijkheden voor vis om in te trekken en een zachte overgang van zee naar dijk met rif-elementen. Ook inzetten op ontwikkelen van kustverdediging die op natuurlijke manier met klimaatverandering meegroeit. Concreet vismigratierivier.
• Blauwgroene dooradering: samenwerking met agrarische natuurverenigingen (landelijk gebied) en gemeenten/RGA. Waterschap moet zelf zorgen voor bloemrijke dijken en natuurvriendelijke oevers.
• Op eigen terreinen: hier heb ik niet zo’n zicht op maar ik zou zeggen chemievrij, zoveel mogelijk overhoekjes voor voedsel, nesten en beschutting en nestkasten/insectenhotels etc.
• Bijenkasten plaatsen.
• Grasmengsels vervangen met inheemse bloemenmengsels en deze inzaaien.
• Ruimte voor natuur opnemen in projecten.
• Gericht sturen op het behalen van bepaalde doelsoorten.
• Bloemrijke akkerranden stimuleren.