‘Vecht niet tegen het water, maar benut het beter’
Waterschappen zijn onmisbaar bij de klimaatopgave. Elze Reitsema en Tom Rustebiel van Water Natuurlijk pleiten voor het vergroenen van landelijk én stedelijk gebied om klimaatverandering zowel op te vangen als tegen te gaan.
Het is oktober 1998. Na hevige regenval dreigt het wassende water het Martiniziekenhuis en het Groninger Museum te overstromen. Het museum wordt gesloten en het ziekenhuis moet noodgedwongen 150 mensen verhuizen. Deze situatie is ontstaan door menselijk ingrijpen in de natuur. Waterlopen werden rechtgetrokken en moerasgebieden ontgonnen. De natuur, die van oudsher de draagkracht had om wateroverlast op te vangen, kon het niet meer aan. De stad had het ommeland nodig om dit probleem het hoofd te bieden. In nauwe samenwerking tussen overheden, agrariërs, natuurbeheerders én waterschappen ontstonden de Onlanden. Een gebied dat we nu vooral kennen als een prachtig natuurgebied, maar dat uit bittere noodzaak als waterberging is ontstaan. Het vangt bij hevige regenval water uit de Drentse beekdalen op, dat anders de stad in zou spoelen.
Waar we in het verleden vaak vochten tegen het water, ontstaat nu de trend om juist weer te gaan werken met water. Een beweging waar Water Natuurlijk hartstochtelijk voorstander van is. Nu moeten we de volgende stap zetten. We willen de natuur, het water en het groen ook weer terug in de stad en de dorpen brengen. Klimaatverandering noopt steden en dorpen om niet alleen na te denken over wateroverlast, maar ook over hittestress. In een versteende omgeving kan het water niet infiltreren in de bodem. Het stroomt over de verharding weg naar het riool dat overbelast is, met wateroverlast tot gevolg. Ook houdt het verharde oppervlak warmte vast en wordt het te heet in stedelijke gebieden.
Deze hitteplekken zijn snel 4 graden warmer en zijn bedreigend voor kwetsbare mensen. Hittestress en wateroverlast zetten de leefbaarheid onder druk, terwijl groen en water juist koelte en extra kwaliteit toevoegen. We zijn blij dat de gemeente Groningen werk gaat maken van klimaatadaptatie. En wij vinden dat het waterschap hierin een voorname rol heeft. Zeker nu het VN-kenniscentrum voor klimaatadaptatie naar Groningen is gehaald moeten we samen aan de slag om de gevolgen van klimaatverandering op te vangen.
Door hevige regenval en perioden van extreme droogte wordt het werk van het waterschap steeds urgenter. Niet alleen omdat door klimaatverandering de zeespiegel stijgt en we daardoor dijken moeten versterken. Ook binnen de dijken spelen er grote vraagstukken rondom waterbeheer. Zo kwam enkele weken geleden het bericht in het nieuws dat een miljoen huizen in Nederland dreigt te verzakken door verdroging van de grond. Dit is het gevolg van het verdrogingsbeleid dat in Nederland decennialang in zwang was. Verhoging van het waterpeil kan dergelijke problematiek tegengaan, maar is óók een impuls voor biodiversiteit. En vorige week verscheen de problematiek in het Fochteloërveen in de krant. Door een dalend waterpeil dreigt het veen te oxideren. Bij veenoxidatie komen grote hoeveelheden CO2 en daalt de natuurwaarde. Allemaal vraagstukken, waarbij het waterschap onmisbaar is.
De waterschapsverkiezingen genieten helaas geen grote bekendheid. Maar waterschappen maken wel keuzes die grote invloed hebben op ons klimaat en uw leefomgeving. En daar heeft u op 20 maart invloed op.
Elze Reitsema en Tom Rustebiel, lijsttrekker en lijstduwer Water Natuurlijk Noorderzijlvest.