Watersysteem

Het waterschap is verantwoordelijk voor het beheren van het watersysteem in onze polders en stedelijk gebieden, maar wat moet je eigenlijk verstaan onder ‘het watersysteem’? Als je de talloze discussies hierover in het waterschap beluisterd, dan gaan velen er vanuit dat ‘aan- en afvoer van water afhankelijk van de behoefte’. Dat is het dan wel zo ongeveer. Een watersysteem is echter veel meer dan een aan- en afvoerkanaal. Water Natuurlijk ziet het veel breder.

Technische benadering

Boeren hebben in tijden van veel neerslag behoefte aan een snelle afvoer van het overtollige water. Bij droogte moet er juist weer water worden aangevoerd. Het waterschap gaat hierin mee. Het onderhoud is gericht op een onbelemmerde doorstroming, goedwerkende stuwen en gemalen met een optimale capaciteit. Een vooral technisch beheer voor aan- en afvoer. Belangrijk, maar het is meer. Andere belangen zijn ondergeschikt en krijgen nauwelijks aandacht.

Oevers

Oevers en bergingsgebieden maken deel uit van het watersysteem volgens de wettelijke definities van dit begrip. Voor de natuur zijn deze erg belangrijk. Geleidelijke overgangen van een nat naar een droger milieu zijn van nature rijk aan soorten planten en dieren. Het domein van oeverplanten als dotter, kattenstaart en gele lis. In onze poldersloten zie je op de meeste plaatsen helaas geen oeverplanten meer. Het gevoerde beheer biedt nauwelijks overlevingskansen.

Beschoeiingen

Tal van diersoorten zijn afhankelijk van water en de geleidelijk overgang van nat naar droog. Kikkers, padden en salamanders brengen een deel van hun levenscyclus in het water door. Ze moeten op enig moment wel de kant op kunnen. Beschoeiingen maken dat onmogelijk. Te water geraakte zoogdieren wacht dan ook vaak de verdrinkingsdood. Een gezonde oever hoort bij een gezond watersysteem. Een beschoeiing past daar niet in. Als de oever vanwege verzakken toch moet worden beschermd, dan kan de beschoeiing meestal verdiept worden geplaatst. Als de bovenkant gelijk met de waterlijn ligt, hebben planten en dieren er last van. Planten en dieren zijn onderdeel van het watersysteem. De zorg hiervoor kan veel beter.

Boerensloot

De mooie boerensloot van vroeger met z’n rijke waterleven is zeldzaam geworden. Toch kunnen we met een iets aangepast beheer hier veel natuurwinst boeken. Water Natuurlijk Hollandse Delta heeft daar concrete ideeën voor en gaat hiermee aan de slag in het waterschapsbestuur.

Joost Kievit MSc