Na de verkiezingen 2019

Twee weken geleden is een nieuw Algemeen Bestuur gekozen voor Waterschap Hollandse Delta. Nadien is vorige week een Dagelijks Bestuur gekozen.

Proces

Op maandag 24 maart kwam de officiële uitslag met aantal stemmen per kandidaat en per gemeente en de verdeling van de restzetels. Water Natuurlijk, CDA en SGP hebben 1 zetel minder. WPHD, HDN en 50-Plus hebben een zetel meer. Water Natuurlijk bleek 293 stemmen te kort komen voor een restzetel (1%). Anne Mollema zit daarom nu alleen in het algemeen bestuur van de Verenigde Vergadering (de VV).

Voor de verkiezingen waren er al diverse contacten met veel partijen om te kijken of samenwerking mogelijk was. Wij wilden een open, transparant proces, met liefst een externe informateur of een van de grootste gekozen fractie. Doel was samenwerking met een zo breed mogelijke coalitie (liefst VV breed).

Van belang was ook dat de grote opgaven die er liggen worden opgepakt door een stevig bestuur; zeker na de recente bestuurscrisis. Dat vraagt om heemraden (dagelijks bestuurders) die boven de stof staan, bestuurlijk inzicht hebben, intern én extern draagvlak hebben of kunnen maken.

Voor samenwerking sloten wij niemand uit; behalve Hollandse Delta Natuurlijk. Zij ontkennen klimaatverandering en gaven aan liever kern- of kolencentrales te hebben dan duurzame energie. Aan onzin en achteruit regeren doen we immers niet mee. Bovendien zijn zij de enige partij die tegen onze motie voor een beter baggerbeleid (om natuurwaarden te beschermen) stemde. Tegen de Natuur.

De vele gesprekken waren ook met de Waterschapspartij Hollandse Delta. Zij waren in de vorige periode buiten de coalitie gehouden, ondanks het feit dat ze veel stemmen hadden gewonnen én de grootste gekozen fractie waren. Dat was niet gebruikelijk, en dat vonden wij ook. Dat gesprek verliep moeizaam.

Voor het overige waren het open en constructieve besprekingen.

Direct na de officiële uitslag hebben we gesteund dat de heer Kome als lijsttrekker van WPHD de informatie zou gaan leiden. Daarvoor zijn alle partijen individueel voor 2 gesprekken uitgenodigd. Die gesprekken waren open. De uitkomst was een document met als titel Samen aan de Slag

Thema’s Samen aan de slag

• Het huis op orde (na de bestuurscrisis en de problemen bij zuiveringen en de achterstanden in onderhoud)
• Samenwerken (er moet een cultuurverandering komen om beter te besturen)
• Organisatieontwikkeling (ook de ambtelijke organisatie moet anders gaan werken)
• Bestuurlijke vernieuwing (WSHD moet meer gaan samenwerken)

Dit zijn geen nieuwe constateringen, want die zijn door het vorige bestuur, waar WN een onderdeel van uitmaakte boven tafel gekomen en vertaald in een ambitiedocument dat de weg aangeeft naar klimaatadaptatie, beter beheer van zuiveringen, duurzaamheid en circulariteit etc. Dat is in januari 2019 met algemene stemmen aangenomen. Daarbij horen tevens routekaarten om de doelen te bereiken.

Aan de slag dus.. om te beginnen om de routekaarten verder uit te werken in programma’s voor de komende jaren.

Verschillen van inzicht

• Overdracht van wegen. Dat is geen kerntaak. Enkele partijen willen terugkomen op het eerder genomen besluit
• Kwijtscheldingsbeleid voor minima
• Bijdragen aan de biodiversiteit. Een hoofdtaak van het Waterschap?

Kwijtschelding en natuur/biodiversiteit zijn voor ons belangrijke thema’s

De notitie Samen aan de Slag werd een paar uur voor de Verenigde Vergadering op 28 maart aan de fracties gegeven en is nog een gezamenlijk gesprek besproken met de informateur. Het ambitiedocument en de routekaart, alsmede de financiële consequenties stond niet helder in het stuk genoemd. Dat kwam nog.Er was unaniem steun voor de voortvarendheid en de openheid van de gesprekken. Daarop was het voorstel om het stuk verder uit te werken.

Dagelijks bestuur

Tijdens het gesprek over het ambitiedocument werd ineens voorgesteld om ook maar meteen een dagelijks bestuur te vormen.

Alleen WN heeft zich daar tegen verklaard. Immers:

1. Waarover ga je besturen als de inhoud nog niet duidelijk is? Waar tekenen die kandidaten voor? Je zoekt/ vindt bestuurders die geacht worden het akkoord te kunnen uitvoeren, zoals dat in elke organisatie gaat.
2. Door gezamenlijk duidelijkheid te creëren in de opbouwfase ontstaat een gezamenlijke ambitie die. Dat zorgt voor duidelijkheid en vertrouwen.

Besloten is door alle partijen met uitzondering van Water Natuurlijk om al een Dagelijks Bestuur te vormen. Het uitwerken van het programma zou parallel verlopen (doel en middelen liepen door elkaar).

Uitwerken programma

Alle partijen werden uitgenodigd om op maandag 1 april thema’s te benoemen die besproken moesten worden. Dat is gedaan. Vervolgens werd drie dagen later (4 april) afgesproken voor een volgende Verenigde Vergadering. Dan zou de verbeterde nota Samenwerken verder te behandelen.

Benoeming Dagelijks Bestuur

Op 4 april bleek na een half uur vergadering al dat er op 28 maart al een dagelijks bestuur was gevormd met als leden:

• Waterschapspartij Hollandse Delta 2 heemraden,
• CDA 1 heemraad

2 niet-gekozen fracties

• bedrijfsgebouwd 1 heemraad
• ongebouwd 1 heemraad.

De overige partijen stonden dus buitenspel. Waar WPHD 4 jaar furieus tegen tekeer was gegaan in media en VV, deden ze dus nu zelf. CDA en de ongekozen fracties die zich eerder hadden verzet om WPHD buiten de coalitie te houden hebben nu samen de coalitie gesmeed. ChristenUnie wilde aan dit kiezersbedrog niet meedoen. Andere partijen zijn niet eens gevraagd.

Dus na 28 maart is er geen enkel inhoudelijk gesprek meer gevoerd. Er lag ineens een voorstel met namen voor een Dagelijks Bestuur.

Verwachtingen van Heemraden

Het magere competentieprofiel dat door de informateur beschikbaar was gesteld is niet relevant geacht voor deze kandidaten. Een een schaap met 5 poten kun je toch niet vinden. “En als ze samen een goed team vormen, dan komt het vanzelf goed”. Van een toetsing op competenties door een deskundig extern bureau (waar uitdrukkelijk door WN om gevraagd is); is niets terecht gekomen. Hoe is zoiets mogelijk als je net uit een bestuurscrisis komt?

Hoe weten wij of de kandidaten voldoen? En wat gaat het nieuwe college doen? Wat voor signaal geef je aan je eigen medewerkers?

Kortom: de fractie WN, PvdA, VVD, AWP, CU waren woedend. Ook de niet aanwezige fracties van Natuurterreinen en 50+ waren zeer negatief

CDA, Bedrijfsgebouwd en Ongebouwd hebben de hele vergadering geen weerwoord geleverd; geen enkele verantwoording afgelegd.

Conclusie

Door ons wordt dit proces dus in een paar woorden: kiezersbedrog, achterkamertjespolitiek, onprofessioneel en ondemocratisch genoemd. En inhoudelijk maken wij ons nu grote zorgen over de kwaliteit van het bestuur de aansturing van de medewerkers.

Wij zullen de belangen van de burgers, boeren, bedrijven en medewerkers in ons waterschap en vooral van de natuur opnieuw tegen de stroom in en het bestuur moeten beschermen. Toch, ook in de vorige periode is relatief veel bereikt met deskundigheid en overtuigingskracht en met wisselende coalities. Daar gaan we gewoon mee door.