Enorme funderingsschade door verdroging

Waar droogte aanvankelijk vooral een probleem van natuur en landbouw leek, wordt inmiddels duidelijk dat de droogte ook aan de fundamenten van de gebouwde omgeving vreet. Mogelijk raakt dat honderdduizenden huishoudens.
Het Kenniscentrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) schatte het aantal huizen dat hoge risico’s loopt door funderingsschade zelfs op een miljoen. Een fundering herstellen kost zo’n 80.000 per woning. Keer één miljoen is dat een schadepost van 80 miljard. Het Verbond van Verzekeraars houdt het op kosten die tot 2050 kunnen oplopen tot 60 miljard.
In veenweidegebieden ontstaat schade aan huizen als door een te laag grondwaterpeil de koppen van houten palen droog komen te staan waardoor ze kunnen verrotten. In het rivierengebied kunnen woningen met ondiepe funderingen zonder palen (fundering ‘op staal’) gaan verzakken, als het kleipakket waarop een woning staat door verdroging krimpt.
Het allerbeste is om schade te voorkomen. In veenweidegebieden zoals de Alblasserwaard zou een einde moeten komen aan de voortdurende peilverlagingen. Soms kan lokale infiltratie van water een oplossing bieden. Lastiger wordt het in rivierengebied. De bodem daar bestaat doorgaans uit een dik watervoerend zandpakket met daarop een relatief dunne laag klei. Doordat dit zandpakket makkelijker water door laat, zal een laag peil ten behoeve van agrarisch gebruik verder doorwerken in de omgeving. In riviergebieden met waterdoorlatende zandpakketten hebben het agrarisch peilbeheer en industriële grondwaterputten meer vat op nabijgelegen woonomgevingen. Daar kan alleen water minder snel afvoeren schade door droogte beperken.