Help mee vleermuizen tellen in de Nieuwe Driemanspolder

Je kan als gewone burger van Nederland met eenvoudige middelen dingen te weten komen over jouw eigen leefomgeving. Een goed middel is Citizen Science oftewel burgerwetenschap We maken gebruik van bronnen die voor burgers openbaar zijn. En we maken geen gebruik van dure apparatuur.

Hoe staat het met de soortenrijkdom?

Nu de Nieuwe Driemanspolder enkele jaren geleden is opgeleverd is het interessant om te kijken hoe het staat met de soortenrijkdom van deze polder. We kunnen voor een groot aantal dieren en planten gebruik maken van de gegevens op waarneming.nl. Daarnaast kunnen we gebruik maken van de grote belangstelling van de natuurverenigingen in de omliggende gemeenten, den Haag, Leidschendam en Zoetermeer.

Al deze groepen zullen worden uitgenodigd om mee te doen, en om daarvoor een plan te schrijven. Voor het kennisgebied vleermuizen kunnen we vast een start maken omdat de schrijver van dit stuk vanuit het Vleermuisplatform Zoetermeer zelf ruime ervaring heeft met dat onderwerp. We gaan bij voor het vleermuizenonderzoek samenwerken met dit platform.

Meervleermuizen hebben schoon water nodig
Bij de aanleg van de Nieuwe Driemanspolder als waterbergingsgebied is ook rekening gehouden met de aanwezigheid van heel veel dieren en planten, onder andere de Meervleermuis. De meervleermuis is een soort die eigenlijk alleen nog in Nederland, en dan met name in de kustprovincies nog enigszins talrijk is. Elders in Europa is de meervleermuis zeer zeldzaam. En de aantallen in Nederland groeien niet.

Er is sinds 2021 sprake van een ‘matig ongunstige’ staat van instandhouding. De grootste bedreigingen zijn verlies van slaapplaatsen door na-isolatie, maar een andere belangrijke oorzaak is het verlies aan jachtgebied. En de Nieuwe Driemanspolder is zo’n jachtgebied. Vroeger al, toen de polder nog agrarisch gebied was, jaagden de meervleermuizen hier naar insecten op en langs de watergangen. En nu we het toch over insecten hebben, de achteruitgang van de insecten is ook een bedreiging voor de meervleermuis.

Eerste stap: Luisteren naar meervleermuizen

Hoe gaan we dat onderzoek doen? Allereerst willen we met zoveel mogelijk groepjes mensen, uitgerust met vleermuisdetectoren op één avond in het donker in de Nieuwe Driemanspolder gaan wandelen. Het is een hele mooie ervaring om in het donker in de Nieuwe Driemanspolder te zijn. We doen dat op een avond uitzoeken met volle maan, want dan zie je goed waar je loopt. We moeten namelijk spaarzaam omgaan met zaklantaarns want vleermuizen zijn uiterst gevoelig voor licht. Op die avond gaan we luisteren welke vleermuissoorten er vliegen en waar en hoe laat je ze tegen komt. Daarna zetten we die waarnemingen op een kaart, en dan kan je al zien hoe de verspreiding is. Nog mooier wordt het als je ook, bijvoorbeeld met warmte camera’s of met fotografie (heel moeilijk) kan aantonen wat je gehoord hebt.

Verder onderzoek

Afhankelijk van wat dit eerste onderzoek ons heeft opgeleverd gaan we verder kijken welke methodieken we nog meer kunnen inzetten. We zouden kunnen besluiten om met een groep mensen eigen vleermuisdetectoren te gaan bouwen, om het onderzoek uit te breiden.

We kunnen meetkastjes ophangen die vier nachten achter elkaar de ultrasone geluiden kunnen opmeten die gegevens moeten dan wel worden uitgewerkt, en dat is ook veel werk, maar ook dat is te leren en te organiseren.

Meedoen?

We kunnen nog veel meer, alles afhankelijk van hoeveel mensen we op de been kunnen krijgen om mee te helpen. Dus wil je meedoen? Graag! Meld je aan bij Water Natuurlijk Rijnland, via secretaris@waternatuurlijk.nl.

Tekst: Marga van der Tol