Schoon water voor iedereen.
Natuurlijk

Op zaterdag 17 mei jl. vond in Bar Beton op station Utrecht Centraal het event Beat the Bias: Vrouwen en Water plaats. Tijdens deze bijeenkomst gingen bestuurders, experts en betrokkenen met elkaar in gesprek over de rol van vrouwen in het waterbeheer, in Nederland en wereldwijd.

Het waterschap werkt aan een gezonde en gevarieerde visstand. Om te zien hoe de visstand zich in het beheergebied ontwikkelt volgt het waterschap in samenwerking met Sportvisserij Groningen-Drenthe hoe de trek van vissen verloopt. Het blijkt dat glasaal en driedoornige stekelbaars te weinig paai- en groeigebieden hebben binnen Noordoost Groningen. Eén van de knelpunten is de overgang van het B.L. Tijdenskanaal naar het achterliggende afwateringsgebied Buiskooldiep. Het Algemeen Bestuur van het waterschap Hunze en Aas heeft daarom ingestemd met de aanleg van drie vispassages in het Buiskooldiep. Dit diep mondt met vrij verval uit in het BL Tijdenskanaal ten Noordoosten van de stuw. Vis die vanuit het BL Tijdenskanaal wil doorzwemmen naar het Buiskooldiep en de achterliggende wateren wordt tegengehouden door de stuwen. Het gaat hier vooral om de driedoornige stekelbaars en de glasaal. Deze vissoorten trekken heen en weer van zout naar zoet water, om te paaien en te groeien, en weer terug. De drie stuwen in het Buiskooldiep zullen passeerbaar gemaakt worden voor deze vissen zodat ze kunnen doorzwemmen naar het afwateringsgebied Buiskooldiep. Daarmee komt er een mooi plantenrijk paaigebied bij. De voorbereiding van de aanleg is in gang; de uitvoering van het werk volgt in 2026. Het project is onderdeel van de visie op vismigratie “Van Wad tot Aa”. Hierin staat hoe het waterschap barrières voor vissen wil wegnemen. U kunt deze visie vinden op de website van Hunze en Aas: https://www.hunzeenaas.nl/app/uploads/2025/03/05.1-Visie-vismigratie-van-Wad-tot-Aa-Periode-2018-2027.pdf

Met verdriet neemt Water Natuurlijk afscheid van Jan Terlouw. Hij is op 93-jarige leeftijd overleden, omringd door zijn familie en dierbaren in zijn vertrouwde Twello. Een bijzondere man die voor Water Natuurlijk veel heeft betekend.

Een delegatie van Water Natuurlijk was afgelopen vrijdag aanwezig bij PesticideVrij-Dag, de landelijke manifestatie tegen het gebruik van schadelijke bestrijdingsmiddelen. Samen met de Parkinson Vereniging, Natuur & Milieu, de FNV en vele betrokken burgers werd in Den Haag een krachtig signaal afgegeven: bescherm mens, natuur en water tegen pesticiden.

In de bestuursvergadering van februari 2025 hebben we gesproken over de eerste aanpak van de dijkvernieuwing bij de Dollard en de Groote Polder. Deze dijkvernieuwing maakt onderdeel uit van het Hoog Water Beschermingsprogramma (HWBP). Dit is een landelijk programma waarbij alle waterschappen en Rijkswaterstaat zich voorbereiden op de klimaatverandering door dijken te verhogen. Dijkverhoging is nodig omdat alle klimaatmodellen laten zien dat de zeespiegel gaat stijgen. Het HWBP is echt vooruitkijken naar de lange termijn. De zeedijken worden voorbereid op de verwachte zeespiegelhoogte in het jaar 2100 en verder. Voor ons gebied gaat het onder anderen om de zeedijk aan de Dollard. Onze fractie heeft ingestemd met het beschikbaar stellen van een krediet van ruim € 5,5 miljoen voor de zogenaamde verkenningsfase. Het HWBP draagt 90% van de kosten, ons waterschap draagt de overige 10% bij. Na de verkenning moeten keuzes gemaakt worden over hoe we de zeedijken willen versterken. Voor onze fractie staat daarbij voorop dat de dijk zo groen mogelijk moet zijn. Onderzoek heeft immers uitgewezen dat groene dijken (met natuurvriendelijke begroeiing) immers net zo veilig zijn als ouderwetse betonnen dijken. De zeedijkaanpassing past bij de vorig jaar aangenomen Kustvisie van het Waterschap Hunze & Aa’s. Job Wolters

Silvio Erkens van de VVD pleitte onlangs in de Tweede Kamer voor hernieuwd onderzoek naar schaliegaswinning in Nederland. Een slecht idee, want deze vervuilende techniek brengt serieuze risico’s met zich mee voor de waterkwaliteit, bodemgesteldheid, waterbeschikbaarheid en de maatschappelijke kosten. Terwijl waterschappen keihard werken aan een duurzaam en toekomstbestendig watersysteem, dreigt schaliegaswinning die vooruitgang te ondermijnen.

Op vrijdag 11 april vindt in Den Haag de landelijke manifestatie PesticideVrij-Dag plaats, georganiseerd door de Parkinson Vereniging, Natuur & Milieu en de FNV. Met deze actie vragen zij aandacht voor de schadelijke effecten van bestrijdingsmiddelen op mens, natuur en waterkwaliteit. Water Natuurlijk steunt deze oproep en roept iedereen op om mee te doen.

Wist u dat een glasaaltje 6000 km zwemt naar ons gebied, om als paling terug te gaan naar de Bahama’s? Als ik een glasaaltje zie dan besef ik weer wat een wonderbaarlijke onderwaterwereld er is. Die moeten we koesteren. Ik ben ook blij dat ik het programma Ruim Baan voor Vissen (kortweg RBVV) in mijn portefeuille heb en dat wij als waterschap kunnen bijdragen aan de opgaven die er zijn. RBVV is een Waddenfonds project binnen het IKW *), gericht op vismigratie, waarbij voor vele miljoenen wordt geïnvesteerd. Vissen hebben een groot leefgebied nodig om te kunnen overleven en komen op hun routes veel hindernissen tegen. Daarom is het belangrijk dat de ecologische relatie tussen Waddenzee en het achterland hersteld wordt. Vissen als paling, stekelbaars en rivierprik zwemmen duizenden kilometers en zijn afhankelijk van zowel zoet én van zout water; maar met het maken van dijken, sluizen en gemalen is de doorgang niet vanzelfsprekend. Tevens gaat het ook om de bereikbaarheid en het herstel van paai -en opgroeigebieden. In dit project werken we samen met Van Hall Larenstein, het Waddenfonds en drie waterschappen: Hollands Noorderkwartier, Wetterskip Fryslãn en Noorderzijlvest. Andere betrokkenen zijn verschillende overheden, natuurbeheerders, kennisinstituten en de visserijsector. Op deze manier werken we samen, en delen we kennis om vismigratieknelpunten op te lossen. Onderzoeken naar effecten van maatregelen worden jaarlijks teruggekoppeld aan alle betrokkenen. Elk jaar is er een wereldwijde vismigratiedag, meestal in mei, met veel activiteiten gerelateerd aan water, vis en oevers. Ook is er een jaarlijkse bijeenkomst van alle betrokken om de verschillende projecten te bespreken per gebied, kennis uit te wisselen en elkaar te ontmoeten. Op 3 oktober 2024 waren wij de gastheer voor RBVV in onze werkloods vlakbij de Eems Dollarddijk (zie foto). In de afgelopen periode hebben we op de Westerwoldse Aa luwe zones aangelegd, en hebben we bij de sluis een aalgoot en ‘kattenluiken’ (vispassages) aangelegd. Vissen kunnen hier inmiddels weer 80 km stroomopwaarts zwemmen, omdat we obstakels als stuwen tot aan Emmer - Compascuum hebben verwijderd. De Westerwoldse Aa is een groot living lab. Veel studenten en onderzoekers volgen de ontwikkelingen van dit gebied. Zo wordt er veel kennis opgedaan die weer later ingezet kan worden. Er is een vismigratiekaart gemaakt waarop te zien is wat er gerealiseerd is en wat we nog te doen hebben (zie https://www.hunzeenaas.nl/app/uploads/2020/05/Vismigratiekaart-2020.pdf). Het programma loopt in 2027 ten einde. Op dit moment zijn we aan het inventariseren welke opgaven er nog zijn, welke kansen en welke samenwerking hiervoor nodig is. Alle deelnemers zijn het er over eens. Er komt een vervolg, het werk is nog niet af en de toekomst brengt nieuwe uitdagingen met zich mee. *) IKW : Het InvesteringsKader Waddengebied, kent een meerjarenprogramma 2024-2026 en richt zich op zes thema’s: Waddenzee, vitale kust en afsluitdijk, havenontwikkeling en natuurverbetering, eilanden op eigen kracht, versterken & vermarkten werelderfgoed en Eemsdollardgebied in Balans.

In het afgelopen jaar hebben alle waterschappen ingestemd met de strategische visie “Op weg naar klimaatneutraliteit”. Hierin is nogmaals het belang benadrukt om te komen tot een energieneutraal waterschap, waarbij maximaal ingezet wordt op eigen energieopwekking. Nadat wij ons hoofdgebouw duurzaam verbouwd hebben zodat we ‘van het gas af ‘ waren en een A+++ label kregen, konden we nog een grote stap maken met het parkeerterrein. Door een overkapping te realiseren, voorzien van zonnepanelen konden we slim omgaan met de beperkte ruimte die er is voor zonnepanelen. Er is inmiddels een zonnecarport gerealiseerd op de overkapping van het parkeerterrein, met een opwek van energie van minimaal 229.000 kWh per jaar. Deze energie gebruiken we voor het waterschapshuis en ons laboratorium. De carports zijn voorzien van 16 laadplekken voor elektrische auto’s. Er is rekening gehouden met mogelijke uitbreiding van laadpalen in de toekomst. Zo denken we vooruit en kunnen we de ontwikkelingen blijven volgen. Hiermee komen we ruim boven de landelijke afgesproken 40% eigen opwek van energie uit. Met het traject dat nog loopt voor drie windmolens in de industriële omgeving bij de Eemshaven zouden we op termijn energieneutraal kunnen zijn. Foto: Inge Eshuis met Richard van de Meulen, mede-oprichter van de Groningse zonne-energieleverancier Soly bij de openingshandeling door de eigen elektrische auto te parkeren en te koppelen aan de laadvoorziening.

Water Natuurlijk verwelkomt de nieuwe waterschapsbelasting als een stap in de goede richting, maar ziet ook belangrijke verbeterpunten. Het doel blijft een toekomstbestendig en eerlijk systeem waarin duurzaam waterbeheer wordt gestimuleerd.

In lijn met onze kernwaarden en recente ontwikkelingen hebben we besloten om onze activiteiten op Twitter/X te beëindigen. We richten ons op platforms die beter aansluiten bij onze missie en waar we op een positieve manier kunnen blijven bijdragen aan het publieke debat.

Een frisse duik naar een groen en duurzaam 2025