Wateroverlast dreigt

De provincie Zuid-Holland zou die duidelijkheid moeten geven, maar weigert dat. De antwoorden van de verantwoordelijk gedeputeerde op vragen van Water Natuurlijk staan zelfs op gespannen voet met de waarheid. Het lijkt erop dat de overheid onvoldoende bescherming biedt tegen schade en overlast door extreme regenval, en dat het liefst maar onder tafel houdt.

Het kan niemand ontgaan zijn. Steeds meer worden we geconfronteerd met grote schade en zelfs dodelijke slachtoffers als gevolg van extreme neerslag door klimaatverandering. Beelden van auto’s die door straten drijven, lijken het nieuwe normaal te worden. We wisten al heel lang dat dit eraan zat te komen. Vanuit de wetenschap wordt er al decennia voor gewaarschuwd. En de overheden in ons land hebben nu ook alweer zo’n 25 jaar klimaatbeleid voor het watersysteem.

Water heeft ruimte nodig en als we die ruimte niet geven, dan neemt het water die ruimte. Dat hebben we bijvoorbeeld een paar jaar geleden in Limburg en omgeving gezien. Het waterschap moet zorgen dat er in sloten en vaarten ruimte is om de neerslag op te vangen. Tot op bepaalde hoogte. Niet alles kan worden voorkomen . Een kwart eeuw geleden sprak bestuurlijk Nederland af dat we onze leefomgeving klimaatbestendig zouden gaan inrichten. Het watersysteem zou geschikt gemaakt worden voor de neerslaghoeveelheden die passen bij het zogenoemd midden scenario. Dat scenario was gebaseerd op gemiddeld 1 graad mondiale temperatuurstijging. We koersen nu af op bijna het driedubbele. Toch was dat midden scenario voor het waterschap Hollandse Delta te hoog gegrepen.

Op de Zuid-Hollandse Eilanden zijn er grote achterstanden ontstaan in het klimaatbestendig maken van onze leefomgeving. Toch is er een wettelijk vastgelegde bescherming voor burgers en bedrijven tegen overlast en schade als gevolg van extreme neerslag. Dat staat in de provinciale omgevingsverordening. Die verordening stelt ook dat daar de zorgplicht van het waterschap en de eigen verantwoordelijkheid van de burger is afgebakend. Zo staat er bijvoorbeeld dat in de dorpen en steden het overstromingsrisico maximaal eens in de 100 jaar mag zijn. Dan is natuurlijk de vraag met hoeveel neerslag wordt er dan gerekend, ofwel hoe klimaatbestendig is onze leefomgeving?

Twee jaar lang stelde Water Natuurlijk daarover vragen aan de provincie,  twee jaar lang kregen we ontwijkende antwoorden. Het advies van Water Natuurlijk om duidelijkheid te geven, werd door het provinciebestuur genegeerd. Tot er uiteindelijke een helder antwoord kwam van de gedeputeerde Weverling: “In de provinciale verordening is opgenomen dat de waterschappen op 1 januari 2028 aan de omgevingswaarden voldoen op basis van het huidige klimaat”.  Tjonge, hebben we daar dan altijd over heen gelezen? Dus een wedervraag, waar staat dat dan? Het antwoord: “De term huidig klimaat staat niet direct in de verordening”. Kennelijk neemt men het niet zo nauw met de waarheid.

Duidelijk is dat de Zuid-Hollandse Eilanden kwetsbaar zijn voor wateroverlast. De overheden hebben hun werk niet gedaan en het is afwachten wanneer de waterbom valt. Bewoners en bedrijven moeten het dan zelf maar zien te redden. Water Natuurlijk blijft zich inzetten voor verbetering.

Joost Kievit MSc