Water in de Hollandse Delta: de erfenis

Het water binnen de dijken, in de polders, dorpen en steden is de verantwoordelijkheid van het waterschap. Hoe staat het daar mee? Waar moet het nieuwe bestuur, na de verkiezingen van 15 maart, mee aan de slag? In een overdrachtsdocument “Waterwerken” geeft het waterschap Hollandse Delta het antwoord. Water Natuurlijk heeft haar kandidaten in een cursus voorbereid op deze erfenis.

We hebben de slechtste waterkwaliteit van Europa meldt nu ook het waterschap in “Waterwerken”. Dit document wordt gebruikt voor de overdracht naar het nieuwe bestuur, dat na de verkiezingen aantreedt. Problemen met het watersysteem zijn:

• teveel meststoffen zoals stikstof,
• te hoge concentraties aan bestrijdingsmiddelen,
• gebrekkige inrichting en te weinig water in de sloten,
• te weinig water- en oeverplanten en
• een beheer dat tekort schiet.

De problemen zijn ontstaan door een lage prioriteit voor waterkwaliteit in meerdere bestuursperiodes. Men vond de kwaliteit prima zolang er landbouwgewassen mee beregend konden worden. Landbouwgrond opofferen voor een degelijke inrichting van het systeem was zo goed als taboe. Het nieuwe bestuur staat voor een schier onmogelijke opgave om in 2027 de kwaliteit op orde te hebben. En dat is een harde internationale eis.

Het goede nieuws is dat het waterschapsbestuur in de bestuursperiode die nu afloopt, van koers veranderd is. Het waterschap Hollandse Delta communiceert voor eerst dat de waterkwaliteit slecht is. Water Natuurlijk deed dat al bij herhaling, maar bij veel inwoners geeft het nog een reactie van ongeloof. Er zijn ook watergebiedsplannen gemaakt, die een basis bieden voor oplossingen.

Er is dan wel een bestuur nodig dat de problemen aanpakt. Veel partijen kijken nog weg en willen op de oude voet doorgaan. Dat is slecht voor onze leefomgeving, maar ook voor onze portemonnee. Volgens deskundigen dreigen er forse Europese boetes en rechtszaken zoals bij de stikstof crisis.

Het watersysteem dient ook om de klimaatverandering op te vangen. Extreme buien en droge periodes te verwerken. En ook daar schort het nodige aan. Er ligt een grote uitdaging om het watersysteem klimaatbestendig te maken. Een toets aan de hand van de klimaatscenario’s van 2014 leerde dat er een opgave is om 320 hectare extra open water te realiseren in de Hollandse Delta.

Grote achterstanden dus, en dat komt doordat het waterschap meerdere periodes bestuurd is door partijen en mensen die niet in klimaatverandering geloofden en ook landelijke afspraken hierover niet serieus namen. Ook op dat vlak hebben we in deze bestuursperiode een kentering gezien. Er ligt nu een enorme investeringsopgave. Een sterk, toekomstgericht bestuur is nodig om het watersysteem klimaatbestendig te maken. Hier liggen ook mooie kansen. Een degelijke inrichting van het watersysteem met natuurvriendelijke oevers en waterbergingsgebieden betekenen een oppepper voor de waterkwaliteit, biodiversiteit en recreatie. Broodnodig allemaal.

Het is dus van groot belang voor je leefomgeving om op 15 maart je stem uit te brengen. De kandidaten van Water Natuurlijk zijn er klaar voor. In een cursus van een jaar hebben zij alle facetten van het watersysteem zien langskomen. In een excursie naar waterbergingsgebied hebben ze gezien wat de meerwaarde voor natuur en recreatie kan zijn.

Joost Kievit MSc.