Beschoeiingen blijven

Ze zijn slecht voor biodiversiteit, waterkwaliteit, dieren verdrinken er door en ze zijn gevaarlijk voor kleine kinderen. Het leek er even op dat het beleid van het waterschap Hollandse Delta hier rekening mee ging houden, maar de praktijk wijst anders uit.

Ze zijn belangrijk. Oevers zijn onderdeel van het watersysteem. Het waterleven is er voor een groot deel van afhankelijk. In de wortelzone van oeverplanten huizen allerlei diertjes die het water schoon maken. Ze zorgen voor het zelfreinigend vermogen van het water. Dat is hard nodig, want de waterkwaliteit in de Hollandse Delta is slecht en we hebben nauwelijks natuurlijke oevers. Zo ’n 200 km volgens het waterschap. Twintig jaar geleden hadden we 190 km op de Zuid-Hollandse eilanden. Daar is dus al heel lang zo goed als niets aan gedaan.

Toch zag de toekomst er hoopvol uit, getuige dit citaat uit het duurzaamheidsbeleid van ons waterschap:

“In 2050 zijn watergangen breder dan nu, zodat geen bouwmateriaal meer nodig is om de oevers kunstmatig steil te houden. Een flauwe helling met riet en bloemrijke vegetatie bespaart materialen als beton, hardhout, staal en plastic. De oevers functioneren als ecologische verbindingszones.”

Als je dan weet dat investeringen in watergangen minimaal voor een halve eeuw, maar meestal voor veel langer worden gedaan, dan is het zaak daarmee te beginnen. Helaas is de praktijk anders.

Recent stelde het waterschap een nieuw 'Handelingskader Beschoeiingen' vast (zie 'Downloads' hieronder). Daarin staan de regels die gelden voor het waterschap zelf, maar ook voor particulieren en andere overheden. Niets wijst er op dat beschoeiingen gaan verdwijnen en dat het duurzaamheidsbeleid ook praktijk wordt. Integendeel, het waterschap heeft 500 km aan beschoeiing staan en waar ze van slechte kwaliteit zijn worden ze gewoon vervangen - zoals altijd. Geschatte kosten: 5 miljoen Euro voor de komende jaren.

Weliswaar staat in het handelingskader een passage waarin het belang van natuurlijke oevers voor de waterkwaliteit onderstreept wordt, maar het waterschap laat zich daardoor niet leiden. Bewoners, bedrijven en andere overheden kunnen, na een melding, gewoon beschoeiingen blijven plaatsen. Ook de mogelijkheid om beschoeiingen verzonken te plaatsen, krijgt nauwelijks aandacht en is al zeker geen voorwaarde. Een onder water geplaatste beschoeiing geeft minder nadelen en houdt wel het talud vast. Opnieuw een gemiste kans voor een beter watersysteem.

Joost Kievit MSc