40.000 euro voor overbodige stuw
Een signaal van een betrokken burger leidde tot extra aandacht voor een stuw aan de Panneweg in Rockanje. Ondanks de mogelijkheid om voor veel minder geld, voor een veel duurzamere oplossing te kiezen, vernieuwt het waterschap de complete stuw. De kwaliteit van het watersysteem, duurzaamheid, een oproep aan het algemeen bestuur èn de logica schuiven even naar de achtergrond.
Oproep
Een betrokken inwoner trok een jaar geleden al aan de bel. De stuw aan de Panneweg zou onder meer vervangen worden omdat het betonnen stuwlichaam rot zou zijn. Daar leek het helemaal niet op. De beton zag er gaaf uit. Bij een zelfde type stuw die al vervangen was en op de kant in de buurt lag, bleek ook dat van betonrot totaal geen sprake was. Opknappen van de oude stuw zou heel goed kunnen. Verspilling van gemeenschapsgeld en van kostbaar materiaal kon dan voorkomen worden.
Daarnaast bleek het vak tot de volgende stuw maar te bestaan uit een enkel slootje van 325 meter lang en met een verschil in waterpeil van slechts 20 cm. De stuw zou daarom ook kunnen vervallen. Dat zou een impuls zijn voor de kwaliteit van het watersysteem. Een robuuster systeem en een barrière minder voor vis en ander waterleven. Er volgden schriftelijk vragen aan het college van dijkgraaf en heemraden en een oproep tot heroverweging.
Argumentatie
Het antwoord op de schriftelijke vragen gaf meer duidelijkheid over de beweegredenen van het waterschap (link opent in een nieuw tabblad). Het beton was zo slecht dat het binnen enkele jaren toch vervangen zou moeten worden. Opknappen van de oude stuw was dus geen optie. Uitvoerige analyses hadden aangetoond dat de stuw niet kon vervallen. Het was de scheiding tussen twee gebieden met een peilverschil van 20 cm. Bij het vervallen van de stuw zou in het gebied meer ruimte voor de opvang van extreme buien gemaakt moeten worden.
Sterke twijfels over deze argumentatie waren voor de fractie Natuur aanleiding om dit in de december vergadering van het waterschapsbestuur aan de orde te brengen. Heemraad mevrouw Gerts herhaalde de argumenten van het waterschap en dit bracht de Waterschapspartij Hollandse Delta er toe om haar uit te nodigen voor een toelichting op locatie.
Onwrikbaar waterschap
In de namiddag van 14 december verzamelde zich een gezelschap van de heemraad, leden van het algemeen bestuur, enkele ambtenaren en de betrokken bewoner rond de stuw aan de Panneweg. Dit om kennis te nemen van elkaars inzichten. Het huiswerk was gedaan. Om duidelijkheid te verkrijgen over de betonkwaliteit had de bewoner een dag tevoren een beton technoloog van de firma Nebest geraadpleegd. Deze firma werkt regelmatig voor Rijkswaterstaat. Deze deskundige concludeerde dat het betonwerk van prima kwaliteit was en nog zeker 25 jaar mee kom. Een aanwezige medewerker van het waterschap beaamde dat het betonwerk nog 30 en misschien wel 50 jaar mee kon gaan.
Opgelost zou je zeggen. Geen verschil van mening meer, de oude stuw kan nog een generatie dienst doen. Helaas er kwam een nieuw argument uit de hoge hoed. Hydraulische berekeningen hadden uitgewezen dat de doorstroom opening van de oude stuw te klein was. De opening van de nieuwe stuw zou veel groter worden.
Enkele meters voorbij de stuw en verspreid over het hele watersysteem zitten duikers (buizen) met een veel kleinere doorsnede. Deze duikers bepalen de doorstroomsnelheid in het systeem en niet de veel grotere stuw. De stuw vervangen is dan ongeveer net zo logisch als een stukje autosnelweg in een polder met alleen landweggetjes. Het waterschap volgt deze logica echter niet. De oude stuw moest echt vervangen worden.
Stuw overbodig
Uit het antwoord op de schriftelijke vragen kwam naar voren dat uit uitvoerige analyses geconcludeerd moest worden dat de stuw gehandhaafd moest worden. Uit de watersysteem analyse voor het peilbesluit uit 2018 blijkt echter iets heel anders.
Deze analyse geeft aan dat het peil voor de functies landbouw en algemene ecologie eigenlijk 10 cm hoger zou moeten zijn, en dat dus het laten vervallen van de stuw beter zou passen bij de gewenste situatie. Hier is in 2018 niet voor gekozen omdat het gebied niet klimaatbestendig is en er dus meer ruimte zou moeten zijn voor het opvangen van extreme buien.
Ter plekke werden hiervoor twee oplossingen aangereikt aan de heemraad. De grondeigenaar bood aan om met een natuurvriendelijke oever deze extra bergingsruimte aan te leggen. Ook kon heel simpel het ene peilgebied het waterpeil 15 cm worden verhoogd en in het andere 5 cm verlaagd.
Ook dit pleidooi vond geen gehoor. Het werd duidelijk dat argumenten er niet toe deden. Tevoren was besloten tot vervanging van de stuw en daar was niet aan te tornen. Overmorgen wordt het uitgevoerd aldus mededeling van de heemraad. En zo geschiedde.
Inmiddels is de oude stuw weg. Omwonenden spreken hun afschuw er over uit. Weer een kans op een beter watersysteem en kostenbesparing laten lopen. Doodzonde.
Joost Kievit MSc
