Water Natuurlijk heeft ingestemd met de Voorjaarsnota 2023. S Bij de behandeling in het Algemeen Bestuur legde Martin Jansen de volgende accenten: 1. De omslag van water afvoeren naar water vasthouden (het roer moet om) 2. Urgentie is alleen maar groter geworden: aan de slag, van plannen maken naar uitvoering met de vastgestelde visies als kader: het Water Beheer Programma Stroomopwaarts, de Zuiveringsvisie 2050 met bijbehorende slibstrategie, en de visie Duurzaamheid. 3. De (lange termijn) opgaven staan centraal en daar zijn middelen voor nodig. Inzet van egalisatiereserves om de belastingopbrengsten, dus straks de tarieven (tijdelijk) te dempen is noodzakelijk. Daar zijn ze voor. 4. Niet af laten leiden door onzekerheden en impasses bij andere overheden/ stakeholders. Kansen benutten waar ze zich voordoen. 5. Mooi dat Provincie Utrecht een coalitieakkoord heeft met duidelijk aandacht voor de wateropgaven. 6. Inhoudelijk accent op duurzaamheid en biodiversiteit, waterbeheer/waterkwaliteit, komen tot een toekomstbestendig watersysteem, aandacht voor grondwater, tegengaan verdroging Utrechtse Heuvelrug
"Het roer moet om
De wind steekt op
De zeilen hoog
De koers verlegd
De ruimte om ons heen wordt kleiner
Wij zijn gevangen in onszelf
Ramen open voor ons denken
Deuren open voor elkaar
Weg met alle vooroordelen
Weg met alle oorlogstaal
Het roer moet om "
Alleen het 1e couplet uit een lied van Stef Bos. Luister het geheel nog eens terug inclusief de videoclip die er bij gemaakt is. https://www.youtube.com/watch?v=YhhmtGuGP8k
De Voorjaarsnota 2023 is één van de twee bouwstenen dat we als kader meegeven aan het Algemeen Bestuur bij de voorbereiding van de plannen, dus de begroting 2024. De andere bouwsteen is het splinternieuwe coalitieakkoord: 'Waterverbinding, in vertrouwen kan veel."
We werken nog steeds onder bijzondere omstandigheden: inflatie, schaarste aan personeel, nog steeds een stikstofimpasse, een landbouwakkoord dat er niet kwam. Dat geeft verlamming, als je niet oppast, stagnatie bij mede-overheden, en belangrijke stakeholders. Dat raakt daarmee ons werk.
Tegelijkertijd, ik zei het eerder: onze opgaven worden niet minder.
In mei verscheen: ’De staat van ons water’. Een gezamenlijke rapportage van minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) met het InterProvinciaal Overleg (IPO), de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Vereniging van Waterbedrijven. In deze rapportage wordt verdiepend ingegaan op:
Er spreekt urgentie uit het rapport. Het roer moet om.
Ook in mei kwam de Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur met het briefadvies Goed water goed geregeld.
De Raad noemt drie factoren die het halen van de KRW-doelen bemoeilijken: (1) een gebrek aan urgentiebesef, (2) een te grote vrijblijvendheid bij de keuze voor en het gebruik van beschikbare beleidsinstrumenten, en (3) een gebrekkige invulling en uitvoering van taken en verantwoordelijkheden. Het roer moet om.
De Raad komt met 5 aanbevelingen. Ik wil er hier 2 van noemen:
Kortom: de waterschappen staan voor grote en dringende opgaven. Water Natuurlijk is dan ook zeer tevreden dat die grote en dringende opgaven geadresseerd zijn in zowel het coalitieakkoord als de nu voorliggende Voorjaarsnota.
Water Natuurlijk steunt de inhoud en het financieel kader zoals in deze Voorjaarsnota verwoord. De opgaven dienen centraal te staan, vervolgens zijn daar middelen voor nodig. Vanuit een gezonde financiële positie is het verantwoord (tijdelijk) de egalisatiereserves in te zetten.
In dat licht vindt Water Natuurlijk het ook goed dat provincie Utrecht de wil heeft gebiedsprocessen door te zetten en plannen aan te leveren bij het rijk. HDSR wil, nee moet, daar stroomopwaarts in meedoen. Mede doordat een waterschap ook over uitvoeringskracht beschikt kunnen we bijdragen, uiteraard geredeneerd vanuit onze waterdoelen.
Het college schrijft terecht in het voorwoord: "Kijken wat waar mogelijk is met welke partijen wordt steeds belangrijker om onze wateropgaven te realiseren". Water Natuurlijk ziet daarbij het stimuleren van het waterbewustzijn, waterbewust werken en leven van overheden, organisaties, bedrijven en bewoners als voorwaardelijk voor het welslagen ervan.
Daarbij zijn voor Water Natuurlijk als richtinggevend kader. naast het coalitieakkoord en deze Voorjaarsnota, lange termijn visies bepalend zoals het al eerder door het Algemeen Bestuur vastgestelde Water Beheer Programma 'Stroomopwaarts', de Zuiveringsvisie 2050 'samen meer waarde halen uit de waterketen' met bijbehorende slibstrategie, en de visie Duurzaamheid 2050 'Doe, Denk, Duurzaam'.
Nu gaat het erom de daadwerkelijke stappen te zetten naar de Begroting 2024 toe. Die dragen ook bij aan de transities waar we midden in zitten: van de landbouw, op het gebied van energie, onze delta aanpassen op het veranderend klimaat.
Het roer moet om.
Duurzaamheid, biodiversiteit
Water Natuurlijk vindt het belangrijk dat we stappen zetten op een duurzame manier en daarbij de biodiversiteit vergroten.
Duurzaam werken aan waterbeheer is duurzaamheid als voorwaarde bij uit- en aanbestedingen, is vasthouden aan de ambitie de versterking van de Lekdijk emissieloos te doen, is energieneutraal zijn in 2030, is rioolslib een duurzaam doel geven. Kortom het betekent overal het werk zo duurzaam mogelijk doen.
Water Natuurlijk wil een leefgebied met schoon water, ecologisch in balans, met een diversiteit aan waterplanten, vissen en andere dieren. Ik noemde al het blauwgroene migratienetwerk. Ik voeg daar nog een paar trefwoorden aan toe: levendige boerensloten, onze keringen ecologisch beheren, meedoen aan het Deltaplan Biodiversiteitsherstel. En, biodiversiteit zichtbaar maken.
Water Beheer
Water Natuurlijk steunt het intensiveren in 2024 de inspanningen om te komen tot gezond water. Focus op de uitvoering o.a. met het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW), de stimuleringsregeling emissiereductie vanuit landbouwgronden en erfafspoeling en de uitvoering van meerjarenplannen met een aantal gemeenten, o.a. Nieuwegein en Utrecht.
Bij Waterkwaliteit staat voorop dat we in 2027 de doelen van de Kader Richtlijn Water (KRW) behalen. Goed dat er in het coalitieakkoord een resultaatsverplichting daartoe is opgenomen. In stedelijk gebied wil Water Natuurlijk een versnelling aanbrengen en het beeld naar levendig verhogen, ook dat is mooi verwoord in het coalitieakkoord. Ons Hoogheemraadschap is ambtelijke en bestuurlijk goed gepositioneerd om in de gebiedsprocessen van het Utrechts Programma Landelijk Gebied (UPLG) ook de wateropgaven te verankeren en versnellen. Bijvoorbeeld door de combinatie te maken met opgave van de groenblauwe dooradering in de Blauwe Agenda Utrechtse Heuvelrug. Laten we de kansen benutten om eigen assets in te zetten als blauwgroen migratienetwerk.
Toekomstbestendig watersysteem
Water Natuurlijk steunt het streven van het college om te komen tot een toekomstbestendig watersysteem inclusief de omslag van water afvoeren naar meer water vasthouden. Per deelgebied is er een regionale adaptatiestrategie. Dat vergt ruimtelijke (her)inrichting met water en bodem en de structurerende keuzes als uitgangspunt.
Water Natuurlijk is blij met de aandacht ook voor grondwater. Ik noem de oostkant van ons beheersgebied. Werken aan het herstel van het (grond)watersysteem van de Utrechtse Heuvelrug en de flanken, het Langbroekerweteringgebied. Daarbij o.a. het streven naar 100% infiltratie van regenwater en een goede waterbalans inclusief onttrekkingen (1e stap compleet beeld hebben). Een integrale benadering via het samenwerkingsverband Blauwe Agenda.
Ik sluit daarom af met een ode aan het grondwater, een gedicht van Renate van Bemmelen (uit Utrecht) geschreven t.b.v. de Wereldwaterdag 2022:
"Eeuwig gaat ze door ons laagland
Een rivier, langzaam stromend in de duisternis
Langs zandkorrels en gesteenten uit de oudheid
Naar laaggelegen beken, sloten en vaarten
Leven gevend aan boomwortels, grassen en zaden
Kwetsbaar water, dat zich niet houdt aan grenzen
Ondergronds zijn natuurlijke gang gaat
Water dat leven geeft aan plant mens en dier
Wat zouden we zonder moeten?
De onzichtbare rivier"
De versterking van de Lekdijk, de dijk die hele Randstad beschermt bij overstromingen, is weer een stap verder in uitvoering. Voor het traject Wijk bij Duurstede - Amerongen werd op 5 juli werd de de gehele procedure voorafgaand aan daadwerkelijke realisatie, volgens de Waterwet, met alle onderliggende stukken en zienswijzen, unaniem door het Algemeen Bestuur aangenomen. Wel waren er zorgen.
Tijdens de Algemeen bestuursvergadering van 5 juli heeft een meerderheid voor een motie van Water Natuurlijk gestemd om een sneller vaarverbod voor vaartuigen met een een fossiele brandstofmotor in te voeren. Water Natuurlijk vraagt al sinds 2015 aandacht voor de vervuiling van vaartuigen met een fossiele brandstofmotor op de Kromme Rijn. Toenmalig AB-lid Harmke van Dam vroeg het college toen al om met de gemeenten Utrecht en Bunnik te onderzoeken hoe een verbod voor dit soort vaartuigen ingevoerd zou kunnen worden.
De riool waterzuivering in Zeist wordt vernieuwd. Deze zuivering is 40 jaar geleden gebouwd. Vernieuwing is nodig omdat het aantal inwoners toeneemt waarvan het afvalwater (rioolwater) moet worden schoon gemaakt maar ook omdat we willen dat ons wat uit de rioolwaterzuivering komt schoner wordt. Dat is verplicht voor de Kaderrichtlijn Water maar vinden wij bovendien als Water Natuurlijk zelf enorm belangrijk.
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
NieuwsbrievenDeze website maakt gebruik van cookies voor een optimale gebruikersbeleving. Lees onze cookieverklaring
