Discussie in de AB-vergadering over advies formateur

Hieronder vind je zijn bijdrage in de eerste termijn. De vergadering is hier terug te kijken, daar is ook de uiteindelijke conclusie te zien en de instemming met het advies door de fracties Water Natuurlijk, Christen Unie, AWP en geborgen Natuur.

Voorzitter,

Water Natuurlijk is zeer verrast en teleurgesteld door de keuze van de fracties BBB, CDA, VVD en landbouw om samen een coalitie zonder Water Natuurlijk te vormen. Dit doet naar ons idee op geen enkele manier recht aan de verkiezingsuitslag. BBB en WN zijn daarin als winnaars uit de bus gekomen met respectievelijk 9 en 7 zetels. Het doet ook geen recht aan de belangrijke rol die beide fracties in de afgelopen maanden hebben vervuld. Water Natuurlijk had graag bestuursverantwoordelijkheid gedragen voor de uitvoering van het Bestuursakkoord. Onze uitgestoken hand is echter door de fracties van BBB, CDA, VVD en Landbouw afgewezen.

Voorzitter,

De keuze van de vier fracties om samen de coalitie te gaan vormen en daarmee de keuze van BBB om Water Natuurlijk uit te sluiten, zullen wij moeten respecteren, ook al begrijpen we hem niet.

Water Natuurlijk is de partij geweest die zich de afgelopen maanden het meest heeft ingezet om de samenwerking in het Algemeen Bestuur te ondersteunen.

Water Natuurlijk heeft samen met BBB de basis gelegd voor het bestuursakkoord. Zij vormden volgens de verkenners de partijen die de balans in het Algemeen Bestuur het beste vertegenwoordigden en konden vinden.

Water Natuurlijk heeft twee goede kandidaten met jarenlange bestuurlijke ervaring en is in de afgelopen jaren een betrouwbare coalitiepartner geweest.

Allemaal redenen om Water Natuurlijk wel op te nemen in het dagelijks bestuur. Maar wat is dan het argument geweest om ons uit te sluiten? Wij hebben geen idee. Het is nu aan de fracties om transparant te zijn en verantwoording af te leggen over hun keuzes. Zowel over het uitsluiten van Water Natuurlijk als over de keuze waarom een breed en gebalanceerd bestuursakkoord het beste uitgevoerd kan worden door coalitie die eenzijdig is samengesteld en daardoor niet de balans in het Algemeen Bestuur vertegenwoordigd.

Voorzitter,

Wij vragen dit in het bijzonder aan BBB, want hun keuzes snappen we nog het minst.

BBB heeft in haar verkiezingsprogramma gezegd dat zij alle keuzes die zij maakt, zullen toetsen aan de kernwaarden van de BBB. We zagen dit ook terug in het duidingsdebat, waarin de fractie BBB de volgende woorden uitsprak:

De formatie moet anders. Geen achterkamertjespolitiek. Geen gesmeed aan waarden en normen, om vervolgens tot een gekunstelde meerderheid te komen. Met verlies van je eigen intrinsieke waarde. We staan voor noaberschap. En noabers die doen het samen.

We zijn benieuwd naar de reflectie van BBB, in het licht van hun kernwaarden, op hun keuze om niet met Water Natuurlijk in het dagelijks bestuur samen te gaan werken. Wat betekent noaberschap eigenlijk voor de BBB?

Als we de uitkomst van de formatie zien, dan moeten we constateren dat BBB kiest om toe te treden tot een coalitie met de verliezers van de verkiezingen. Daarmee heeft BBB, naast de regie over het formatieproces, ook hun zeggenschap ingeleverd. Met 9 zetels en daarmee bijna 60% van de zetels van de coalitie, neemt de BBB zodirect maar eenderde van het DB in. De 7 zetels van de overige drie partijen gezamenlijk, levert tweederde van het DB op. 2 zetels minder, maar een dubbel zo zware rol in het DB. Daarmee zijn in onze ogen de verliezers van de verkiezingen: te weten CDA, VVD en Landbouw, de winnaars van de formatie geworden. Dat is toch niet uit te leggen?

Voorzitter,

Er ligt nu een voorstel om het dagelijks bestuur te vormen vanuit de fracties BBB, CDA, VVD en landbouw. Om de vraag van de heer Woolderink vast voor te zijn. Nee, daar voelen we ons niet comfortabel bij. De fractie van Water Natuurlijk heeft de afgelopen week teleurstelling, woede en verdriet gekend. Ons harde werk is niet beloond en niet gerespecteerd.

Op basis van de kernwaarden uit het bestuursakkoord hadden wij verwacht dat we serieuze onderhandelingen zouden hebben over de formatie. Maar door het bondje van CDA, Landbouw en VVD is er bij onze fractie een gevoel van achterkamertjespolitiek en toneelstuk ontstaan. Dat de uitkomst al vaststond, voordat we aan de onderhandelingen waren begonnen. Door het op deze manier aan te pakken, maakt de coalitie een valse start.

Ons vertrouwen in de coalitie en hun aanpak is hierdoor in ieder geval ernstig geschaad. Dit moet in de komende periode worden hersteld. Heldere en eerlijke antwoorden op de door ons gestelde vragen zijn een eerste stap in de goede richting. Maar herstel is uiteindelijk alleen echt mogelijk als het Dagelijks Bestuur en de coalitie daadwerkelijk met ons gaan samenwerken.

Wij willen als fractie graag vertrouwen kunnen hebben dat het bestuursakkoord conform afspraken wordt uitgevoerd. Dat de fracties uit de coalitie kiezen voor verbinding en samenwerking in plaats van polarisatie. De fracties kunnen dit laten zien door te bevestigen dat zij het Bestuursakkoord geheel gaan uitvoeren, door te bevestigen dat zij ook van mening zijn dat het Algemeen Bestuur een belangrijke rol in de beleidsontwikkeling heeft. En door te bevestigen dat noaberschap verbindt en te laten zien dat dit geen loze woorden zijn.

Als wij het gevoel hebben dat er een basis is voor constructief samenwerken, dan zijn we bereid deze coalitie het voordeel van onze twijfel geven.

Voorzitter,

Water Natuurlijk wil bijdragen aan een goede balans tussen alle belangen, werken in verbinding en vertrouwen. Wij blijven inzetten op een duurzame, groenblauwe koers. Een koers gebaseerd op de Watervisie 2050, meer water vasthouden en met maximale inzet vanuit het waterschap om in 2027 aan de Europese waterkwaliteitseisen te voldoen. Waarbij wij blijven streven naar een eerlijke verdeling van de lasten.

Het vastgestelde Bestuursakkoord is voor ons de komende jaren het ankerpunt om het schip op koers te houden. Als groene stem in het waterschap, mede vanuit het belang van toekomstige generaties, zetten wij ons in voor het realiseren van echt schoon water. Waar voldoende van beschikbaar is ten gunste van alle inwoners en alle functies. Wat er ook gaat gebeuren, dat is en blijft onze koers voor de komende vier jaar. Daar mogen alle inwoners, grondeigenaren en bedrijven, maar ook het waterschap op rekenen.