Van 9 naar 7 geborgde zetels in het hoogheemraadschap
Hoe zou Nederland eruitzien als er structureel 45 Kamerzetels werden achtergehouden bij de Tweede Kamerverkiezing. Gereserveerde zetels die al naar gelang slechts ingevuld kan worden door een specifieke groep belanghebbende, zoals Shell of LTO. 45 Kamerleden die op een ondemocratische manier zitting hebben gekregen in de Tweede Kamer en besluiten nemen die van invloed zijn op ieders leefomgeving. Hou die gedachte vast en welkom in de wereld van de geborgde zetel in het waterschapsbestuur.
De discussie over het afschaffen van de geborgde zetels heeft de afgelopen periode meermaals de voorpagina van zowel landelijk als lokale media gehaald. En dankzij het initiatiefvoorstel van GroenLinks en D66 is de toekomst van geborgde zetels in het Algemeen- en Dagelijks Bestuur van waterschappen ook onderdeel geworden van het huidige debat in de Tweede Kamer.
Het standpunt van Water Natuurlijk op dit onderwerp is heel helder. Het grote aantal geborgde zetels en verplichte vertegenwoordiging in het Dagelijks Bestuur van waterschappen is achterhaald en past niet bij het lijstenstelsel dat sinds 2008 bestaat. Voor een eerlijke democratische vertegenwoordiging moeten geborgde zetels zo spoedig mogelijk worden afgeschaft.
De wettelijk basis van de waterschappen ligt in de Waterschapswet. Deze wet bepaalt dat Provinciale Staten de waterschappen instellen en de omvang en samenstelling van het bestuur bepalen. Voor de Zuid-Hollandse waterschappen betekent dit een omvang van 30 zetels, waarvan 21 democratisch gekozen en 9 gereserveerde zetels.
Het hoge aantal geborgde zetels is ook een doorn in het oog bij democratisch gekozen Statenleden. In 10 provincies zijn deze gereserveerde zetels immers al teruggebracht tot het wettelijk minimum wat meer in overeenstemming komt met de huidige maatschappelijke verhoudingen.
Op 13 oktober 2021 heeft Provinciale Staten ingestemd met het voornemen om het reglement van bestuur inzake het aantal geborgde zetels in het algemeen bestuur aan te passen. Het aantal geborgde zetels wordt hierdoor teruggebracht tot het wettelijk minimum van 7 zetels. In het hoogheemraadschap betekent dit dat de categorie ongebouwd en bedrijven beide een zetel moeten inleveren. De vrijgekomen zetels komen ten goede van democratisch gekozen ingezetenen.
De gewijzigde verdeling van de 30 zetels in het algemeen bestuur (waarvan 1 voor natuur, 2 ongebouwd, 4 voor bedrijven en 23 democratisch gekozenen) werd onderdeel van een stevig debat tijdens de verenigde vergadering van het hoogheemraadschap. Met een motie, aangenomen door instemming van het geborgde zetel blok en ondersteunende partijen (VVD, CDA, SGP/CU, AWP), zal het college aandringen tot opschorting van de wijziging tot er een besluit is genomen in de staten generaal. Water Natuurlijk distantieert zich ver van de aangenomen motie. Daarentegen zien we uit naar een overleg of de voorgestelde verdeling binnen de geborgde zetels ook ter sprake moet worden gesteld. Met een krimpend areaal van landbouwgronden en toename van natuurgronden oogt de verdeling niet echt in overeenstemming met huidige maatschappelijke verhoudingen, toch?
Wordt vervolgd..
Meer info: Marvin Biljoen (m.biljoen@hhsk.nl)
