Aanscherping Nitraatrichtlijn mogelijk?
Minister Schouten heeft het conceptvoorstel voor de nieuwe nitraatrichtlijn naar de Tweede Kamer gestuurd.De Nitraatrichtlijn is een Europese richtlijn die het gebruik van stikstof in de landbouw reguleert om watervervuiling van oppervlaktewater en grondwater te voorkomen.
Europese richtlijnen zijn niet direct van toepassing op de inwoners van lidstaten, maar moeten door de lidstaten worden vertaald in nationale regelgeving. In Nederland is de Nitraatrichtlijn vertaald in het Actieprogramma Nitraat.
De hoeveelheid stikstof die op het land gebracht mag worden is afhankelijk van de teelt. Voor alle teelten geldt echter een maximum van 170 kg stikstof per hectare uit dierlijke mest, tenzij de lidstaat hiervoor een uitzondering (derogatie) heeft gekregen. Deze derogatie wordt in de praktijk alleen gegeven voor grasland in de melkveehouderij in gebieden waar de graslandopbrengst hoog is, zoals Nederland.
Verlenging van de derogatie vanaf 2021 staat nog allerminst vast. Om deze uitzonderingspositie te kunnen houden, moet Nederland aan kunnen tonen dat het met de maatregelen in het 7e actieprogramma de doelen voor waterkwaliteit gaat halen. Dat vraagt structurele maatregelen, omdat de grondwaterkwaliteit (nitraat) door de droogte van de laatste jaren weer is verslechterd.
De minister stelt voor om boeren te verplichten om eens in de drie teelten een vanggewas te zaaien. Ook zullen boeren bufferzones moeten gaan aanhouden langs kwetsbare wateren. De breedte van deze stroken kan oplopen tot 5 meter. Die grond telt ook niet langer mee voor de plaatsingsruimte van mest. Hier schermt het ministerie met vergoedingen vanuit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid.
Het is de vraag of deze maatregelen voldoende zijn om de waterkwaliteit te verbeteren. De Nederlandse landbouw loopt daarmee ook het risico om zijn uitzonderingspositie (derogatie) te verliezen, wat de landbouw tot nog meer maatregelen zou verplichten.De nitraatconcentratie in het grondwater neemt de laatste jaren weer toe
