Keuzes zijn dringend nodig in klimaatbeleid

Sinds september 2019 bestaat in Nederland de zogenaamde Klimaatwet, als afgeleide van Europese afspraken. Die wet benoemt het doel van klimaatneutraliteit (geen CO2-uitstoot per 2050), en de verplichting om minimaal eens per vijf jaar een Klimaatplan vast te stellen, waarin beschreven staat hoe de transitie vorm moet krijgen. 

In het tweede Klimaatplan zijn vier uitgangspunten geformuleerd voor de uitwerking van het klimaatbeleid: 

1. het moet leiden tot rechtvaardige uitkomsten;
2. het moet economisch perspectief bieden;
3. het moet ruimte bieden aan maatschappelijk initiatief;
4. het moet rekening houden met de samenhang tussen de drie transities die gelijktijdig moeten plaatsvinden om klimaatneutraliteit te bereiken.

Dat zijn natuurlijk uitgangspunten waar in principe niemand iets op tegen kan hebben. Maar de Raad van State ziet onvoldoende uitwerking hiervan.

De kritiek in het advies van de Raad van State was stevig: 

• het ontbreekt aan het tijdig maken van concrete, richtinggevende, keuzes over wat er op de korte en middellange termijn moet gebeuren en wijst daarbij ook op het belang van tijdige en adequate uitvoering van bestaand klimaatbeleid.
• klimaatbeleid moet samenhangend, consistent en voorspelbaar zijn om alle betrokkenen bij de klimaattransitie (bedrijven, maatschappelijke instellingen, burgers en overheden) voldoende houvast te bieden.
• zij adviseert ook een tussendoel voor 2040 vast te leggen in de Klimaatwet.

De Raad van State adviseert om naast het instrumentarium van normeren, beprijzen en subsidiëren, waar nodig, ook faciliteren en compenseren in de beleidsmix te betrekken. De Raad van State schrijft wat narrig dat ze haar eerdere advies om stapsgewijs een klimaatinclusief begrotingsraamwerk te creëren, hierbij herhalen. 

Tot slot adviseert de Raad van State dat het dringend nodig is om op korte termijn de samenwerking tussen het Rijk en de medeoverheden te verbeteren. De medeoverheden zouden door het Rijk in positie moeten worden gebracht om hun eigen taken en rollen nader vorm te geven bij de verwezenlijking van de klimaatdoelen. 

Dat laatste heeft natuurlijk ook impact op andere verplichtingen en plannen zoals de stikstofaanpak en waterkwaliteit. 

De Tweede Kamer heeft behandeling van het plan een paark keer uitgesteld, maar 3 juli lijkt het zover. Water Natuurlijk zal het kritisch volgen!