Water en bodem nu écht sturend maken

Het kabinet wilde aanvankelijk grondwateronttrekkingen rondom natuurgebieden vergunningsplichtig maken. Dat voornemen is later afgezwakt tot het alleen in kaart brengen van de onttrekkingen en het maximeren van de onttrekkingen.

Uitstellen van het aanpakken van de natuur, waterkwaliteit en klimaatverandering is niet langer mogelijk. De waterschappen roepen het Rijk op om sneller met landelijke wetgeving te komen. Zo worden verschillende regels per provincie, per waterschap, of zelfs per gemeente voorkomen. De locaties van woningbouw staan volgens eerdere brieven van het Rijk tot 2025 vast. De waterschappen benadrukken dat het economisch belang niet leidend mag zijn. De inrichting en woningen moeten klimaatbestendig zijn op de plek waar gebouwd wordt.

In het Klimaatakkoord is bijvoorbeeld afgesproken om de uitstoot van broeikasgassen door veenweidegebieden in 2030 met 1 miljoen ton per jaar omlaag te brengen. Het Rijk laat het nu nog aan gebiedsprocessen over of het waterpeil op 20 of 40 centimeter onder het maaiveld wordt gezet. Bij 20 centimeter vindt al veenafbraak en bodemdaling plaats, en bij 40 centimeter eens te meer. Veenweidegebieden zijn nu veelal nog veel dieper ontwaterd.

Zonder nationale sturing zal in veel gebiedsprocessen gekozen worden voor de eenvoudige route om het waterpeil op 40 centimeter onder het maaiveld te zetten. In de Alblasserwaard wil het waterschap het waterpeil niet verder verhogen dan 45 centimeter onder maaiveld. Het Rijk moet de provincies daarom bindende kaders meegeven over hoeveel hectares van het veenweidegebied een waterpeil van 20 centimeter moet krijgen.

De Tweede Kamer nam een motie aan die wil voorkomen dat er besluiten vaststaan waar we later spijt van krijgen. Dit door vóór 1 januari 2025 geen bestemmingsplannen en woningbouwprojecten vast te stellen, waarbij de structurerende keuzes op het gebied van water en bodem niet van toepassing zijn geweest.