Nu ook aanpak verdroging in Gelderland
Zeven natuurorganisaties in Gelderland dringen aan op herijking van het waterbeleid en -beheer in de provincie. De provinciale overheid en de drie Gelderse waterschappen moeten snel met maatregelen komen tegen de verdroging. Voor de lange termijn, maar ook voor de korte termijn, zoals het maximaal opzetten van het peil en een verbod op grondwateronttrekking en beregening rond kwetsbare natte natuurgebieden.
De zeven organisaties – Natuur en Milieu Gelderland, Geldersch Landschap & Kasteelen, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, IVN Gelderland, RAVON en de Vlinderstichting – wijzen op flinke droogteschade in de landbouw, problemen met de drinkwatervoorziening en verzakkingen van huizen. ‘Ongetwijfeld is er nog meer schade’, schrijven ze in een brief aan de provincie Gelderland en de waterschappen Rijn & IJssel, Rivierenland, en Vallei en Veluwe.
De natuur heeft al veel langer last van verdroging, vooral doordat ons land is ingericht op snelle afvoer van water. Door de extreme droogte, nu al drie jaar op rij, zien we echter onomkeerbare schade, in de grondwaterafhankelijke natuurgebieden maar ook in droge heides en bossen. Uit monitoring door RAVON en de Vlinderstichting blijkt dat de schade aan direct of indirect watergebonden fauna – libellen, vlinders, vissen – groot is; kwetsbare populaties zijn tot 50% of meer afgenomen, ook algemene soorten worden getroffen.
Doordat de droogte nu niet alleen de natuur treft, is het besef breed doorgedrongen dat structurele maatregelen en meer waterbewustzijn nodig zijn. De beste oplossing is het vergroten van de watervoorraad; er valt genoeg water maar we moeten het beter vasthouden. Bij de ruimtelijke inrichting moet rekening gehouden worden met waterbeschikbaarheid; landgebruik en gewaskeuze dienen daar bij te passen. Alle water verbruikende sectoren moeten inzetten op zuiniger gebruik en een slimmere verdeling van water. Laagwaardig gebruik van drinkwater moeten we ontmoedigen en diversificatie van drinkwaterbronnen is nodig.
Fundamentele keuzes blijven tot dusverre uit voor de duurzame inrichting van het watersysteem en -beheer. De organisaties roepen de provincie en de waterschappen op om tot herijking van het waterbeheer te komen.
Dijkgraaf Tanja Klip-Martin van waterschap Vallei en Veluwe wil toe naar een ander waterbeheer.
“Het lage grondwaterpeil op de Veluwe heeft een ingrijpend effect op alles wat groeit en bloeit”, zei dijkgraaf Tanja Klip-Martin op 30 juni in een reportage van het Radio 1 Journaal. “We moeten daarom af van het denkpatroon dat we altijd hadden: dat het waterpeil de functie volgt. We zullen dat echt moeten omdraaien.” Op sommige plaatsen op en rond de Veluwe wil de dijkgraaf van Vallei en Veluwe het belang van de boeren niet langer leidend laten zijn.
“Alleen maar water afvoeren is gezien de klimaatverandering geen optie meer”, constateerde de dijkgraaf. “Het is heel belangrijk om dit te doen in samenhang met natuurontwikkeling en met de aanpak van de stikstofproblematiek.”
