Natuurvriendelijke landbouw in uiterwaarden

De provincie wil een robuust en schoon riviersysteem met voldoende ruimte voor toekomstige ontwikkelingen en voldoende natuurlijke dynamiek. Verbeteren van de waterveiligheid moet samengaan met ruimtelijke kwaliteit.

De dynamiek van de rivier moet meer sturend worden voor natuurontwikkeling. Dit zal een dynamisch natuurbeeld geven, waarbij soorten meebewegen met rivierprocessen en de klimaatverandering. Dit vraagt soms een flexibelere benadering van het natuurbeleid en de daarbij bepaalde natuurdoelen.

In zogeheten rivierparken bij de steden wil de provincie meer ruimte geven aan recreatie. In deze gebieden wil de provincie ook inzetten op een mix van robuuste riviernatuur en vooral natuurinclusieve landbouw.

Waal
Met de verwachte hogere extreme afvoerverdeling krijgt de Waal het in de toekomst moeilijk. Bij hoogwater staat het water in de Waal al meters hoger dan in de Nederrijn en IJssel. Hierdoor stuwt het water op richting de splitsingspunten. Dat kan effect hebben op de afvoerverdeling. Daarvoor zijn twee oplossingen te bedenken: forse verruiming van het winterbed van de Waal, door dijkverleggingen en bypasses. Of het accepteren van een andere afvoerverdeling en de andere riviertakken daarop voorbereiden.

Pannerdensch Kanaal en Nederrijn
Er zijn twee belangrijke vraagstukken voor het natuurnetwerk langs deze riviertak. Ten eerste de omgang met de landbouwgebieden langs het Pannerdensch Kanaal en op de zuidoever van de Nederrijn-Lek. Ten tweede de omgang met delfstoffenwinning.
Bij Wageningen wil de provincie in het kader van het project Grebbedijk natuurontwikkeling en aanleg van een recreatief uitloopgebied met zwemmogelijkheden in de uiterwaarden.

IJssel
Ten opzichte van andere rivieren, zijn relatief grote delen van de IJsseluiterwaarden in gebruik door de landbouw. De provincie wil hier een omslag naar natuurinclusieve landbouw. Verder wil de provincie In de uiterwaarden van de IJssel natuurontwikkeling en ook anticiperen op hogere waterafvoeren in de toekomst. Dat betekent volgens de provincie ‘een zorgvuldige ruimtelijke ordening om spijtmaatregelen in de nog open ruimten te voorkomen’. Dit geldt met name bij de flessehalzen Doesburg, Zutphen en Deventer. Ook ziet de provincie kansen voor oeverdrinkwaterwinning langs de IJssel.
Een belangrijke maatregel is ook het stopzetten van de erosie van de IJsselbodem in het zuidelijk deel van de rivier. Het omhoog brengen van de IJsselbodem is wellicht een andere mogelijkheid. Dit levert een belangrijke bijdrage aan zowel het tegengaan van verdroging van de uiterwaardennatuur als aan het oplossen van scheepvaartknelpunten.

Maas
In vergelijking met de andere rivieren is de provinciale natuuropgave langs de Maas bescheiden. Rivierverruiming langs de Maas richt zich met name op het herstel van oude Maasmeanders.
Langs grote delen van de oevers van Maas ziet de provincie kansen voor het benutten van oevergrondwater voor onze drinkwatervoorziening.