Water Natuurlijk: opgaven en urgentie voor het waterbeheer zijn groot

Fractievoorzitter Martin Jansen voerde het woord bij de bespreking van de Begroting 2025 in de vergadering van het Algemeen Bestuur. Martin: “Water Natuurlijk ziet een heldere opzet van de beleidsbegroting en financiële begroting. Realiteit is echter wel dat door verhoging kosten een forse verhoging van de belastingopbrengsten nodig is. Maar realiteit is ook dat de opgaven groot zijn en de urgentie toegenomen is. Water Natuurlijk wil daarbij dat zowel de problemen als de investeringen niet worden afgewenteld worden op toekomstige generaties

Dat vergt politieke moed en verbeeldingskracht, en ook bestuurlijke daadkracht. Daarin steunt Water Natuurlijk het college.

Ik wil op een paar opgaven die voor ons liggen, dieper ingaan.

Schoon en Gezond water

Schoon en gezond water is van existentieel belang voor iedereen! Water Natuurlijk wil dat HDSR daarom voldoet aan de Kader Richtlijn Water, we willen dat NL KRW-proof wordt.

De komende maanden gaan we daar uitgebreid over spreken. Er komt een tussenevaluatie, een juridische scan van de Universiteit Utrecht en rapport van onze Rekenkamer. Water Natuurlijk gaat er van uit dat er in het jaarplan voldoende flexibiliteit zit en er in de begroting 2025 voldoende ruimte zit om de nodige maatregelen te nemen. En dat er vervolgens ook richting de Voorjaarsnota aangescherpt kan worden. Deelt u deze verwachting? Graag een reactie van het college.

Allereerst gaat het om zicht krijgen op wat nodig is om in 2027 te voldoen aan de KRW. Wat is het handelingsperspectief? Waar moet een tandje bijgezet worden? Op de rioolzuiveringen? Bij de overstorten van het riool in het licht van extremer wordend weer? Komen er dus frequenter riooloverstorten? Wat zou nodig zijn om deze riooloverstorten op te lossen, te voorkomen?

Ook is de herziene Europese Richtlijn Stedelijk Afvalwater van de Europese Unie definitief geworden met een pakket aan maatregelen dat moet leiden tot een betere bescherming van de waterkwaliteit en de volksgezondheid.

Zo komen er strengere kwaliteitseisen voor de inzameling en behandeling van huishoudelijk afvalwater. Dit betekent meer inspanningen voor gemeenten (rioleringen) en waterschappen (zuivering van rioolwater). Belangrijk is dat de richtlijn, bepalingen bevat die de farmaceutische en cosmetische industrie verplicht om een groot deel van de kosten van deze extra zuiveringstrap te betalen. Dat sluit aan bij het standpunt van Water Natuurlijk dat producenten van vervuilende stoffen een grotere verantwoordelijkheid moeten hebben bij het voorkomen van verontreiniging van het water. En het principe de vervuiler betaalt.

Uiteindelijk is dit waar we het voor doen: schoon en gezond water voor bewoners, ondernemers, planten en dieren.

Water en Bodem sturend

De brief van toenmalig minister Harbers uit 2022 lazen we als Water Natuurlijk met grote instemming! Afgelopen oktober hebben de nieuwe ministers Keijzer en Madlener een nieuwe brief gestuurd waar er eigenlijk wordt gezegd: 'water en bodem richtinggevend'. Vorige week hebben we als Algemeen Bestuur een avond gehad met een overzicht van de aanpak om water en bodem sturend handen en voeten te geven door HDSR:: hoe we op verschillende overlegtafels stroomopwaarts werken, inbreng hebben in Ruimtelijke Ordening plannen van provincies en gemeenten. Water Natuurlijk wil dat ons waterschap een voortrekkersrol zou moeten spelen en dat doet HDSR gelukkig ook. Water Natuurlijk ziet dat voortdurende alertheid nodig is nu het Rijk bij dit uitgangspunt koudwatervrees lijkt te hebben.

Water Natuurlijk vindt het van belang dat HDSR vanaf begin van ruimtelijke ontwikkelingen aan tafel zit ambtelijk en bestuurlijk. Dit om de waterbelangen in te brengen en de consequenties inzichtelijk te maken voor waterveiligheid, waterbeschikbaarheid, waterkwaliteit en klimaatbestendigheid. En als het nodig is ook een streep trekt. Graag een reactie van het college?"

Het college antwoordde dat men niet een formele pen heeft om een streep te trekken, maar stevig in gesprek blijft. Martin Jansen: "als Water Natuurlijk willen we samen met de ons ondersteunende politieke partijen, GroenLinks, D66 en Volt het college graag helpen om zo nodig

Waterbewust leven

Afgelopen donderdag spraken we over crisisbeheersing en de ontwikkeling daarvan. Oa over de mogelijkheid van participatie van burgers, boeren en bedrijven. Mobiliseren en werken met heel de samenleving kun je niet opeens op stel en sprong afroepen, daar moet je continu aan werken. Water bewust leven kan daarbij helpen. Het bewust zijn dat we in een delta wonen en dat het weer extremer wordt en wat dat dan betekent.

Duurzaamheid

Ons waterschap kreeg een eervolle 4e plaats bij de Top 25 van ‘Wie is de meest duurzame aanbesteder’. Een compliment waard. Water Natuurlijk vindt het het heel goed dat HDSR duurzaamheid toepast bij alle aanbestedingen. Niet als doel op zich, maar wel omdat we willen werken aan een gezonde leefomgeving. Als Natuurlijk Natuurlijk steunen we daarom de ambitie om de versterking van de Lekdijk emissieloos uit te voeren, als HDSR energieneutraal te zijn in 2030 en rioolslib een duurzaam doel te laten geven.

De verder toekomst

De opgaven en daarmee dus ook de investeringen, zijn groot voor de waterschappen. De keuzes die we nu maken hebben impact op huidige en toekomstige generaties. Het werken aan gezond water en een robuust watersysteem kost geld, zelfs fors geld. Water Natuurlijk is ervan overtuigd dat nu handelen, nu investeren goedkoper is dan wachten en de problemen voor ons uitschuiven. Daarbij gaan we er van uit dat het college, zuinig, doelmatig, met de middelden om wil gaan.

Een uitdaging is natuurlijk zicht te houden op ontwikkeling van de opgaven, ook op de opgaven die nog niet in onze plannen staan. En dat in relatie tot de kosten en dus benodigde belastingopbrengsten. Hoe werkt dat door op de langere termijn, vandaar dat we motie ‘Regeren is vooruitzien’ met andere partijen mee indienen." (motie is ingetrokken, want overgenomen door het college).

"Samengevat: Water Natuurlijk wil impact maken op het waterbeheer, ook voor volgende generaties. Door het uitvoeren van het Water Beheer Programma. Door samen met onze omgeving en samenleving, stroomopwaarts te werken, door het stimuleren van HDSR als een krachtig, zelfbewust, toekomstgericht en modern waterschap."

Op VVD en SGP na, stemden alle partijen in het Algemeen Bestuur in met de Begroting 2025.