Inzet fractie Water Natuurlijk Brabantse Delta periode augustus/september 2024 AB en commissies.

Op de agenda stond de nieuwe verordening vertrouwenscommissiedijkgraaf.
Deze gaf al direct enige commotie, omdat een voorstel van de werkgroep zonder verder overleg door het DB was veranderd en er een nieuw voorstel lag. Bij de behandeling was dit onze inzet:
Er stonden drie onderwerpen op de agenda die men in één verordening wilde gieten:
1 klankbordgesprek dijkgraaf: of te wel het jaarlijks functioneringsgesprek
2 herbenoeming dijkgraaf: net 2 jaar geleden gebeurd
3 benoemingsprocedure nieuwe dijkgraaf

Tijdens de discussie ging het met name over proces/procedure: moet er wel één verordening komen. De vele technische vragen vooraf maakten al duidelijk dat er veel onbekend was. Besloten is om drie verordeningen te maken. De verordening herbenoeming dijkgraaf is van twee jaar geleden en is vooralsnog niet aan de orde. Enkele dagen later liet de dijkgraaf weten medio 2025 te willen stoppen, Dus is vervolgens de hoogste urgentie gegeven aan een nieuwe verordening benoemingsprocedure dijkgraaf welke op 25 september op de agenda stond. De bestaande werkgroep moet hiermee aan de slag.

Terugkoppeling organisatie

De secretaris - directeur gaf een terugkoppeling op de werkwijze van de ambtelijke organisatie, Het medewerkers tevredenheidsonderzoek en het organisatieonderzoek. De organisatie is trots op het waterschap. Veel gaat goed. Best lastig geweest om de diverse waterschappen te integreren en er één cultuur van te maken. Onze fractie heeft kennis genomen van de presentatie en onze waardering uitgesproken naar de organisatie.

Vastgoedbeleid en KRW: onteigening o.m.
Het waterschap heeft een resultaatsverplichting om voor eind 2027 een pakket aan maatregelen te realiseren om de waterkwaliteit te verbeteren, conform de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Voor een flink deel van deze maatregelen is grondbeschikbaarheid een belangrijke voorwaarde om maatregelen te kunnen realiseren. Tot nu toe verwerft het waterschap de gronden voor deze opgaven alleen via minnelijke aankoop. In de instrumentenkoffer van het waterschap zitten ook instrumenten die een meer dwingend karakter hebben. Dit is gedoogplicht waarbij de eigenaar moet gedogen dat het waterschap een aantal maatregelen treft dan wel het onteigenen. (waarvan de inzet ook met zich meebrengt dat het waterschap de volledige schade die iemand lijdt mag vergoeden, in plaats van enkel de marktwaarde)

Het betreft hier een besluit over de principevraag hoe het AB met de inzet van deze instrumenten om wil gaan. Het is geen besluit over de inzet van het instrumentarium voor een concreet project. Water Natuurlijk kan zich vinden in de voorstellen.

Actieplan biodiversiteit.
De biodiversiteit gaat achteruit, terwijl die biodiversiteit essentieel is voor onze kwaliteit van leven. De terreinen en gebouwen in eigendom en beheer (assets) bieden kansen voor het waterschap om bij te dragen aan het herstellen van biodiversiteit. Het actieplan Biodiversiteit is opgesteld om via de eigen assets extra stappen te zetten in biodiversiteitsherstel en om biodiversiteit te koppelen aan andere opgaven van het waterschap door middel van een natuurinclusief denken en doen. Daarnaast worden in dit actieplan tien ambassadeursoorten geïntroduceerd voor communicatiedoeleinden (intern en extern) en gekoppeld aan uitvoeringsmaatregelen. Het actieplan Biodiversiteit vormt samen met de nota Biodiversiteit het integrale en dynamische natuurbeleid van Brabantse Delta. Als Water Natuurlijk zijn we erg content met dit actieplan en de daarbij behorende communicatie

Aanpak watersysteem turfvaart Rijsbergen Golf terrein
De Turfvaart is een regionaal belangrijke watergang die bij regenval veel water afvoert naar de Aa of Weerijs. Ter hoogte van Rijsbergen is de kade slecht gebleken en kan bij hevige regenval leiden tot schade en ter plaatse dient dit in orde te worden gemaakt. Water Natuurlijk kan zich vinden in het voorliggende voorstel.

Er stonden twee presentaties op de agenda:
Nautisch Beheer en Nautisch beleid.
De presentatie gaf ons een goed beeld in de opgaven voor het nautisch Beleid en Beheer. De doelstellingen zijn helder en de opgaven voor het waterschap ook. Wel is duidelijk dat dit onderdeel extra aandacht vraagt mede door de toename van het scheepvaart verkeer. dat laatste is op zich gunstig om vervoer over de weg te verminderen, maar dan moeten de vaarwegen en sluizen daar wel op berekend zijn. Zeker waar een deel van de wateren door ons beheert worden voor de provincie is daarvoor aandacht nodig. water Natuurlijk heeft goed kennis genomen van de presentatie.

Presentatie normering primaire keringen en klimaat.
Deze presentatie gaf een goed beeld van de opgaves waarvoor het waterschap staat met het veranderende klimaat. het is goed dat er een kader is die de organisatie helpt om de juiste maatregelen te nemen en zorg te dragen dat onze primaire keringen op orde zijn. Dit is geen statisch beleid, maar zal steeds aan veranderde omstandigheden moeten worden aangepast. Ook is duidelijk dat een deel van onze dijken nog een verbetering moeten hebben om aan de normen te voldoen. Deze zijn in het programma opgenomen. Water natuurlijk ziet een goed beleid en zal dit ook kritisch blijven volgen.

Op de agenda stonden de volgende onderwerpen:

Activabeleid
Het activabeleid is van januari 2021 en dient elke vier jaar te worden geactualiseerd. Daarbij wordt zoveel mogelijk aangesloten bij de BBV regels (Beleid begroting en verantwoording provincie en gemeenten) zoals deze voor ander overheden geldt. Het is meer een technische aanpassing met begrotingstechnische gevolgen hoe zaken verwerkt dienen te worden. Er geldt wel een overgangsregeling. Water natuurlijk kan instemmen.

BWB 1e begrotingswijziging
Belastingsamenwerking Westelijk Noord- Brabant: door daling van het aantal waarde bezwaren en de daarbij behorende proceskostenvergoedingen en een stijging van de rente op de kapitaalmarkt biedt de BWB een 1e begrotingswijziging aan. Het voordeel is met name voor de meeste gemeenten. Voor het waterschap neemt de bijdrage wat toe. Wij kunnen instemmen met het voorstel.

AEF bestuurlijke reactie kostentoedeling 2023
Het betreft hier een reactie van het Dagelijks Bestuur op een rapport over de gang van zaken rondom de invoer van gegevens rondom de kostentoedeling 2023; de waterschapsbelasting zeg maar. Vorig jaar bleken bepaalde basisgegevens niet gehele juist opgenomen te zijn en bij nadere controle bleken nog wat omissies te spelen. Deze zijn nu opgelost en het DB geeft aan hoe in de toekomst dergelijke omissies voorkomen worden. water Natuurlijk vindt het goed dat het DB de aanbevelingen overneemt en zal dit kritisch blijven volgen.

Nieuw belastingstelsel
Als het politiek landelijk allemaal doorgaat zal er in 2026 een nieuw belastingstelsel komen voor het bepalen van de waterschapsbelasting. De commissie werd bijgepraat over de mogelijkheden en gevraagd of er ingestemd kon worden met de bestuursopdracht waarbij het AB op diverse momenten wordt meegenomen in de voortgang en keuzen. Water Natuurlijk stemt hier mee in, wij hebben hier ook eerder om gevraagd.

Zuiveringsspiegel
Elk jaar wordt er een bedrijfsverslag gemaakt van het waterschap met name de zuivering, dat heet tegenwoordig Zuiveringsspiegel. We werden meegenomen in een presentatie over de resultaten die er goed uit zien. Opvallend is dat het aandeel regenval in de aanvoer rioolwater nog steeds toeneemt. Dit geeft aan, dat ontkoppeling in gemeenten verder gestimuleerd moet worden, omdat regenwater van voldoende kwaliteit is om rechtstreeks geloosd te worden op het oppervlakte water en nu onze capaciteit nadelig beïnvloed. daarnaast is het belangrijk verder stappen te zetten in innovatie van onze zuiveringen en vooral extra aandacht voor duurzaamheid en terugwinnen van grondstoffen uit rioolwater. Er zijn belangrijke stappen gezet naar een robuuste, duurzame en innovatieve waterketen. water natuurlijk heeft in haar reactie ook gewezen op het nemen van verdere stappen in dit proces.

Energie als strategische asset.
In deze presentatie werd de commissie meegenomen in de doelstellingen van het waterschap als het gaat om duurzame energie en de opgave om toe te werken naar een energieneutraal waterschap. Daarvoor hebben we meerdere mogelijkheden, zoals opwekking biogas bij onze zuiveringen, opwekking zon en wind op onze gronden rond zuiveringen etc. We maken al stappen, maar we kunnen mogelijk ook versnellen. daarom ook daarnaar gevraagd tijdens de presentatie. We zullen het proces kritisch blijven volgen en waar nodig om versnelling vragen en/of met eigen voorstellen komen.

Verordening vertrouwenscommissie
Gert Logt namens water natuurlijk:
Vanuit deskundigheid en ervaring heb ik kennis en kunde ingebracht in de werkgroep . Bovendien ben ik AB-lid. Van de dijkgraaf heb ik van begin af gemerkt dat hij meer dualisme in wilde brengen, terwijl we een monistisch bestuursorgaan zijn. Ik werk in een dualistisch bestuursomgeving die erg monistisch is: College bepaald veel, raad volgt.

Argumenten om te komen tot een kleinere groep vind ik vanuit eigen ervaring in vier procedures non-issues. Ik heb met vertrouwenscommissies te maken gehad van 12 tot 14 personen en dat ging prima mits goede training hier hebben we het over 13 fracties, een adviseur en een secretaris en pl. Secretaris: 16 personen, uitgaande dat de pl. secretaris lid van de vertrouwenscommissie is. Zij/hij kan niet pas inspringen als de secretaris van de vertrouwenscommissie uitvalt. Dit mis ik. Nu staat dat de secretaris-directeur artikel 4 lid 1 in bijzondere gevallen zich kan laten vervangen. Ik blijf dit een vreemde gang van zaken te vinden. Vervangen kan niet op deze wijze.

Er zijn gemeenten die met 14 fracties, griffier als secretaris, gemeentesecretaris als plv. en wethouder (die net als een DB lid dagelijks werkt met burgemeester resp. Dijkgraaf) (17 personen) vergaderen en training is hierbij van belang om dit goed in de goede banen te leiden.

Adviseur als DB-lid is vergelijkbaar uit mijn ervaring en of die nu wel of geen stemrecht heeft is veelal niet van belang. In dit geval is een DB-lid ook AB-lid dus ik kan me voorstellen dat deze namens de fractie gaat plaats nemen in de vertrouwenscommissie. Dat is dan 15 personen in plaats van 16 uitgaande dat de plv. secretaris vertrouwenscommissie ook deel uit maakt. Want ineens later instappen in een vertrouwenscommissie zonder het proces meegemaakt te hebben zou ik persoonlijk geen goede keus vinden. Dat kan de bestuursadviseur AB zijn, maar ook de plv. secretaris-directeur. Bij gemeenten is veelal de gemeentesecretaris de plv van de griffier die in dit proces daar leiden is, ook met lange ij trouwens.

Voordracht artikel 15 lid 2 provinciaal reglement voor het waterschap Brabantse Delta geeft aan dat vertrouwenscommissie niet perse een lid behoeft voor te dragen, maar kan in beslotenheid meervoudige voordracht zijn. Het AB heeft dan wat te kiezen. Zelfde reglement geeft onder 5 aan dat de CdK eed of belofte afneemt.

Proces: het proces is makkelijk uit te lijnen. Je redeneert van achteren naar voren, dus terug. Je moet weten wanneer de CdK de eed of belofte kan afnemen, dan terug redenerend tweede gesprek, assessment, eerste gesprek, brieven uitnodiging, vaststellen profielschets en periode tot solliciteren waarbij j al aangeeft wanneer eerste, assessment en tweede gesprek plaats vinden en wanneer AB besluit neemt i.c. installatie plaats vindt. Tussen eerste en tweede gesprek na assessment tweede gesprekstraining en voor eerste ronde ook een dag training. Daarvoor nog een AB vergadering ter vaststelling profielschets en daarvoor periode om te komen tot profielschets. Deze data kun je vrij snel na keuze begeleidingsbureau opnemen in schema en dan weet ieder lid waar hij zich naar dient te voegen. Je neemt vrijwillig deel, maar niet vrijblijvend.
Er ontstond een stevig debat waarbij meningen verdeeld waren. Wat betreft de verordening was er binnen onze fractie geen verschil van mening, maar wel is er een nadere mening over de grootte van de vertrouwenscommissie. Gert is zoals in zijn inzet te lezen is voor een commissie waarin alle fracties vertegenwoordigd zijn. Ron en Karin zijn echter van mening dat 13 mensen (exclusief adviseurs en ondersteuning) wel erg veel is en hebben uiteindelijk ingestemd met een amendement waarin de commissie bestaat uit 7 leden, een lid namens DB en 6 leden uit het AB gelijk verdeeld over oppositie en coalitie. Dit werd aangenomen en onze fractie stemde toe volledig met het geamendeerde voorstel in.

Adviesrapport AEF rapport
Op 28 augustus hebben we inzicht gekregen op de werkwijze van de organisatie, het medewerkerstevredenheidsonderzoek en het organisatieonderzoek. Je zou verwachten dat er link wordt gelegd met dit onderzoek. Want er gaat hele veel goed en hier is wel heel sterk ingestoken op wat er niet goed ging, keer op keer door sommigen. Jammer. Ondanks heldere en duidelijke toezeggingen vanuit het DB dat wel degelijk belang wordt gehecht aan een goede en zorgvuldige kostentoedeling. Gebleken is dat je wel check and balances in moet bouwen omdat aangeleverde gegevens soms niet geheel juist zijn.

DB heeft het destijds naar onze mening goed opgepakt en in de bestuurlijke reactie maken ze het nog concreter. Om ons mag er nog wel een tijdtabel bij wanneer wat komt en waarbij, opdat we zicht houden op

Proces: eigenlijk zou je verwachten dat de begeleidingsgroep vanuit het AB een advies maakt en het DB daarop een reactie geeft met een nawoord/reactie van deze begeleidingsgroep welke we in het AB bespreken. Dit moeten we eens goed gaan regelen. Net zoals bij rekenkamerrapporten. Procedure advies werkgroep uit AB dan kan er best een reactie van DB komen maar daarop leg je dan als werkgroep een reactie. Wordt in nieuw RvO opgenomen.

Adviesnota inzet vastgoedbeleid voor realisatie van KRW inrichtingsmaatregelen.
Zoals in de commissie al is aangegeven kan water Natuurlijk instemmen met voorliggend voorstel. het is belangrijk om in kader van het halen van de KRW (Kader Richtlijn Water) doelen dat het waterschap alle instrumenten kan inzetten om op tijd voldoende gronden voor maatregelen te kunnen verwerven. Liefst minnelijk, maar indien nodig kan dat ook met onteigening. Wel is het van belang dat hierover goed gecommuniceerd wordt, zowel voor als tijdens de procedures. Een amendement hierover hebben wij gesteund.

Adviesnota Actieplan biodiversiteit
Goed verhaal, ook paragraaf communicatie voor delen met publiek. Mochten er meer middelen nodig zijn dan staan we daar achter. Artikel 74 vragen over biodiversiteit sloten en watergangen en bij het maaien rekening houden met begroeiing en behoud van waterplanten die ook kunnen bijdragen aan schoon water en versterking van de biodiversiteit. We wachten de antwoorden op deze vragen af.
Biodiversiteit: van belang is wel het overzicht en de samenhang en resultaat te bewaken en regelmatig terug te koppelen. Dat missen we nu bij bijvoorbeeld de Kaderrichtlijn Water stand van zaken. Biodiversiteit: inventarisatie prima, maar gaan we parallel wel door met laaghangend fruit te plukken. Gaan we wel door met wat we doen en zaken verscherpen in actieplan op basis van inventarisatie en voortgang en informatie aan AB (indicatoren). We hebben voorgesteld Indicatoren i.p.v. ambassadeurs.

Aanvraag krediet aanpassen voor watersysteem Turfvaart Rijsbergen.
Ook hier geldt, dat wij in de commissie al akkoord waren met voorliggend voorstel. Op diverse plaatsen langs de Turfvaart bij het golfterrein voldoet de kade/oever niet aan de vereisten om wateroverlast en schade te voorkomen. Het is logisch dat daarom dit project wordt uitgevoerd volgens aangegeven plan.

Motie vreemd aan de orde: Noodkreet richting Regering
Om de doelen van de KRW te kunnen halen moeten we hard werken om stoffen uit het water te halen. Een van die stoffen is PFAS en juist op dat gebied is het nodig dat overheden beter samenwerken en dat ook Den Haag zijn verantwoording neemt om te komen tot een verbod en aanpak PFAS. Samen met de Partij voor de Dieren hebben we een motie ingediend om een brandbrief te sturen naar De Haag. De PvdD had het voortouw genomen en dus ook de motie toegelicht. Bij de uiteindelijke stemming waarbij we het punt om, indien geen voldoende gehoor dan een rechtszaak te beginnen, hebben laten vervallen (kunnen we altijd nog in een nieuwe motie opnieuw inbrengen) werd de motie met 15 tegen 14 aangenomen. De inhoud is hieronder te lezen.