Wat is de Meerjarenverkenning?
Elk jaar stelt het waterschap een Meerjarenverkenning (MJV) op. Dit document schetst de toekomstige ontwikkelingen, opgaven en investeringen voor de komende tien jaar. Het is het kompas waarmee het waterschap koers zet: welke grote projecten komen eraan, hoeveel gaat dit kosten, en wat betekent dit voor de waterschapsbelasting? De MJV vormt het kader voor de jaarlijkse begroting die eind dit jaar wordt vastgesteld.
We liggen op koers
Als Water Natuurlijk hebben we aan het begin van deze bestuursperiode drie speerpunten vastgelegd: de Kaderrichtlijn Water halen in 2027, water vasthouden tegen droogte, en een eerlijke lastenverdeling. De thermometer wijst uit dat we op de goede weg zijn.
Voor de Kaderrichtlijn Water doen we alles wat mogelijk is om eind 2027 zo ver mogelijk te zijn. Het waterschap investeert fors in het schoner maken van ons water: Deze bestuursperiode in totaal € 185 miljoen extra. Dit toont moed en daadkracht.
Op het gebied van water vasthouden zijn we druk bezig met het uitwerken van een integraal beleidskader voor grondwater. Via Haarvaten op Peil werken we eraan om meer water vast te houden in onze beken en sloten. We hopen in de komende periode beter inzicht te krijgen in de grondwaterbalans, zodat we bewustere keuzes kunnen maken over ons watersysteem.
Voor een eerlijke lastenverdeling hebben we net voor de zomer een belangrijke stap gezet met de nieuwe verdeling van de watersysteembelasting. Na een lang proces hebben we een compromis bereikt. Nog niet zo ver en eerlijk als door ons gewenst, maar wel een stap vooruit. De kwijtscheldingsmogelijkheden voor inwoners zijn maximaal benut.
Wel zien we dat het aantal aanvragen voor kwijtschelding daalt. Dit verbaast ons. Op vragen vanuit Water Natuurlijk heeft het Dagelijks Bestuur toegezegd om het GBLT te vragen dit te onderzoeken. Waar ligt dit aan? Zijn er mogelijk drempels die mensen weerhouden om kwijtschelding aan te vragen? Dan willen we die wegnemen. Iedereen die aan de voorwaarden voldoet, moet gebruik kunnen maken van deze regeling. Daar blijven we scherp op.
Water verbindt
In tijden waarin de beleving is dat meningen steeds meer polariseren, kan water een verbindende kracht zijn. Iedereen wil schoon, veilig en voldoende water, en een gezonde en natuurlijke leefomgeving. Als waterschap kunnen we mensen bij elkaar brengen, zodat we elkaar kunnen helpen en samen meer bereiken.
De gesprekstafels die we als Algemeen en Dagelijks Bestuur organiseren met inwoners in ons gebied bevallen goed. Van jaarlijks contact naar structurele samenwerking geeft meer vertrouwen en onderling begrip. Water Natuurlijk wil deze gesprekken graag vaker voeren - om nieuwe inzichten op te halen, maar ook om uit te leggen waarom we als waterschap bepaalde keuzes maken. Het Dagelijks Bestuur en andere fracties deelden deze positieve ervaringen. Er is brede steun om dit vaker te doen. Het Dagelijks Bestuur heeft toegezegd de gesprekstafels voort te zetten waar dit relevant is.
Ruimte voor experimenten
De opgaven waar het waterschap voor staat zijn groot en vragen om forse investeringen en tariefstijgingen. Dit roept vragen op over haalbaarheid en betaalbaarheid. Om onze doelen te halen, moeten we radicaal anders gaan werken. Dit vraagt om experimenteren, leren door te doen, en nieuwe paden verkennen.
Water Natuurlijk blijft pleiten voor ruimte om te experimenteren met nieuwe werkwijzen - snel en laagdrempelig, zonder jarenlange procedures. De organisatie moet mandaat krijgen om te innoveren en daarvan te leren.
Dit vraagt ook iets van ons als bestuur: vertrouwen hebben in de organisatie, ruimte geven om fouten te maken en daarvan te leren. We moeten deze koers durven vasthouden, ook als het even tegenvalt en er kritiek van buiten komt.
De toekomst vraagt moed
Het waterschap van morgen vraagt keuzes die verder reiken dan één bestuursperiode. Keuzes over hoe we omgaan met schaarste, verdeling en verantwoordelijkheid tussen generaties. De Adviseurs van de Toekomst - jongeren die mee hebben gedacht over de toekomst van de Vecht - hebben laten zien wat mogelijk is als je ruimte geeft aan nieuwe perspectieven.
Het is aan ons als bestuur om diezelfde houding te tonen: open, samenwerkend en met het vizier op de toekomst. Water Natuurlijk staat voor deze uitdaging en doet graag mee aan het realiseren van het waterschap van de toekomst.
Volgende stap: de begroting
Eind dit jaar stelt het Algemeen Bestuur de begroting voor 2026 vast. Dan wordt de Meerjarenverkenning concreet uitgewerkt in cijfers en projecten voor het komende jaar. Water Natuurlijk wil dan ook kijken of we dekking kunnen vinden voor onze wens om de investeringen in klimaatneutraliteit te versnellen. Want hoewel het waterschap al investeert in energie en klimaatneutraal worden, gaat dit naar ons idee nog te langzaam. De tijd dringt, en iedere stap telt.
