Hoogwaterbeschermingsprogramma: Solidariteit en Vertrouwen als Fundament

In de afgelopen vergadering van het Algemeen Bestuur heeft Wim van de Griendt namens Water Natuurlijk het belang van solidariteit tussen waterschappen benadrukt. Ook Vechtstromen, als waterschap op hoge zandgronden zonder eigen dijken, zal haar bijdrage leveren voor in het grotere geheel van Nederlandse waterveiligheid. Dat betekent dat wij vanaf 2030 geen € 8,6 miljoen per jaar, maar €14,6 miljoen (2030) oplopend naar €16,8 miljoen (2036) gaan betalen. Dit kan een tariefstijging van 5% voor de watersysteemheffing betekenen. Deze stijging is nodig, want door de stijgende zeespiegel en veranderend klimaat zijn de normen van de dijken aangescherpt. Er moeten daardoor meer dijken nog steviger worden, om de toekomstige gevaren te trotseren.

Echter, deze solidariteit kent wel grenzen. Het is essentieel dat alle betrokken partijen - het Rijk (minstens 50%) en de projectwaterschappen (minstens 10%) die voor hun dijkprojecten geld (max 40%) krijgen vanuit het HWBP - hun eerlijke deel bijdragen aan het programma. Deze gezamenlijke verantwoordelijkheid is cruciaal voor het succes van en draagvlak voor het HWBP.

Een belangrijk punt van discussie was het voorstel van het Dagelijks Bestuur om extra onafhankelijke accountantscontroles op de afrekening van projecten te eisen. Water Natuurlijk staat kritisch tegenover deze aanvullende controlelaag, omdat de jaarrekeningen van waterschappen al door accountants worden gecontroleerd. Wij pleiten voor een bestuurscultuur gebaseerd op vertrouwen in plaats van wantrouwen, conform het bestuursakkoord. De cijfers veranderen niet met extra controles, de onderlinge relaties verslechteren er wel van. En dan heb je geen vruchtbare bodem voor een gesprek over verbeteringen.

In de commissievergadering heeft de directeur en bestuurlijke trekker van de HWBP-organisatie het programma nader toegelicht. Dit gesprek heeft het vertrouwen versterkt dat andere waterschappen de zorgen serieus nemen en bereid zijn tot verbeteringen. Water Natuurlijk ziet dit als een positief signaal voor toekomstige samenwerking binnen de Unie van Waterschappen, waarbij een eerlijke verdeling van de solidariteitsbijdrage centraal staat.

Voor volhoudbare veiligheid van het programma is het cruciaal dat er snel beslissingen worden genomen over toekomstige bijdragen. Dit geeft waterschappen de nodige zekerheid om grote projecten te starten, wetende dat de financiering gewaarborgd is. Met wederzijds vertrouwen en gedeelde verantwoordelijkheid kan het HWBP blijven zorgen voor een veilig Nederland.