Slibverwerking

In het afvalwater uit het riool, dat naar de rioolwaterzuiveringen van Wetterskip Fryslân gaat, zit veel slib. Van dat slib is (bio)gas te maken dat gebruikt kan worden voor warmte of elektriciteit.

Dat omzetten van rioolslib in biogas gebeurt nu al bij de rioolzuiveringen maar het kan efficiënter. Het Algemeen Bestuur van Wetterskip Fryslân behandelt (behandelde) op 10 april 2018 een voorstel om de rioolzuiveringen in Heerenveen en Leeuwarden op te knappen en uit te breiden.

Eerst even een stukje techniek. Door het slib, nadat het voor een deel is ontwaterd, te verwarmen en te vergisten met bacteriën wordt biogas opgewekt. Echter, niet al het slib wordt dan omgezet en er blijft een rest over als slibkoeken die naar de eindverwerking moeten en volgens de Nederlandse regels worden verbrand. Door het slib met warmte en druk te ‘kraken’ (thermische druk hydrolyse – TDH) is het echter mogelijk om meer slib om te zetten in biogas en de hoeveelheid slibkoeken te verminderen. Dat kraken kan voordat er vergist wordt of na de vergisting. Bij het kraken na de vergisting moet dan wel het restant uit de kraker terug naar de vergisting. Het blijkt, dat het rendement het hoogst is als er na de vergisting gekraakt wordt. Het ‘kraken’ na de vergisting is nog niet eerder in Nederland toegepast. Daarmee loopt Wetterskip Fryslân voorop.

Het opknappen en vervangen van verouderde onderdelen bij de rioolwaterzuiveringen in Leeuwarden en Heerenveen vergt een investering van 46 miljoen Euro. Een fors bedrag en met risico’s. Dat levert wel wat op aan milieuwinst. Door de nageschakelde TDH kan zoveel biogas (en daarmee ook stroom) worden opgewekt, dat de zuiveringsinstallaties geheel zelfvoorzienend worden en de hoeveelheid te gebruiken chemicaliën afnemen. De hoeveelheid slibkoeken die daarna getransporteerd en verbrand moeten worden nemen met zo’n 60% af (van 63.000 naar 27.00 ton/jaar).

Water Natuurlijk is vanwege de winst voor het milieu groot voorstander van deze innovatie van de zuivering. Ondanks de risico’s. Zonder risico nemen kun je niet verder komen.

En het effect op de tarieven is zeer beperkt. Ondanks de enorme investering zijn de besparingen op de kosten voor energie, chemicaliën en verwerking van de slibkoeken voldoende om die kosten bijna helemaal te dekken. Het duurt nog wel een jaar of vier voordat alles gerealiseerd is.

Auke Wouda

Lid van het algemeen bestuur van Wetterskip Fryslân voor Water Natuurlijk.