Inzet fractie Water Natuurlijk Brabantse Delta periode augustus/september 2025 Algemeen Bestuur en commissies

• Het Waterschap werkt met ‘verbonden’ partijen. Denk aan Aquon (water gerelateerd onderzoek en advies), BWB (belastingsamenwerking West Brabant), SNB (duurzame slibverwerking) of de NWB (Nederlandse Waterschapsbank). Het is zaak de stem van het Waterschap in beleidszaken die spelen bij deze verbonden partijen te laten horen en hiervoor wordt de leidraad vernieuwd. Water Natuurlijk stemt in.
• Het vastgoedbeleid wordt geactualiseerd. Het is bijvoorbeeld duidelijk dat het Waterschap eisen kan stellen m.b.t. duurzaam (bv zonder bemesting en zonder bestrijdingsmiddelen) beheer van verpachte gronden. Dat verlaagt de pachtprijs maar het Waterschap heeft verpachte gronden dan ook tijdelijk (als ruilgrond) of primair voor een ander doel in bezit. Water Natuurlijk stemt in.
• De doelstelling m.b.t. kostendekkendheid van de leges is in discussie. Leges wordt betaalt voor vergunningverlening en dient in principe kostendekkend te zijn. Het Waterschap heeft hier nog een stap te zetten. Akkoord voor Water Natuurlijk.
• Het Waterschap gaat een gebouw plaatsen om het innovatie lab te huisvesten. Een goede zaak dat het Waterschap een bijdrage aan innovatie levert, een bijdrage die zich met name richt op de waterketen waar de rioolwaterzuiveringen deel van uitmaken. Water Natuurlijk heeft onderstreept dat ook de andere 20 waterschappen, naast STOWA (landelijk) en Wetsus (Europees), aan innovatie werken en dat daarom het opstellen van het onderzoeksprogramma mede gebaseerd moet zijn op inzicht wat deze partijen al doen. Niet opnieuw het wiel uitvinden, geen dubbelwerk maar juist iets toevoegen waar vele partijen iets aan hebben en ‘stelen’ wat toegepast kan worden van wat andere partijen al hebben uitgezocht. Water Natuurlijk is blij met deze ontwikkeling.
• Vaststellen kostentoedelingsverordening: deze verordening heeft 6 weken ter inzage gelegen conform de wetgeving en niemand heeft hierop gereageerd. Na een zorgvuldige procedure kan deze verordening, passend binnen de nieuwe belastingweging, vastgesteld worden en is de basis voor de kosten welke we in rekening gaan brengen voor alle gebruikers binnen het werkgebied van het waterschap. Water Natuurlijk kan instemmen.

• Als eerste hebben we in de commissie een filmpje gezien waar de toren vlakbij Oudenbosch niet meer nodig was door afkoppeling van deze toren en vernieuwen van de afvalwaterpersleiding. (https://youtube.be/cjWg6Quxu6E)
• Vervolgens zijn we bijgepraat over de nieuwe regeling Europese Richtlijn Stedelijk Afvalwater. In 2027 moet deze Europese wetgeving in de Nederlandse wetgeving zijn verwerkt. Om de verontreiniging beter aan te pakken en lozingen van onbehandeld stedelijk afvalwater in het milieu te voorkomen, moeten alle agglomeraties met 1 000 tot 2 000 inwonerequivalenten beschikken over opvangsystemen en moeten alle bronnen van huishoudelijk afvalwater tussen nu en 2035 op die systemen worden aangesloten. Uiterlijk in 2035 moeten de lidstaten biologisch afbreekbaar organisch materiaal uit stedelijk afvalwater verwijderen (secundaire behandeling) voordat het in het milieu wordt geloosd. Er gelden afwijkingen voor lidstaten waar de opvangsystemen een zeer geringe dekking bieden en dus zware investeringen zouden vereisen.
• En als laatste stond Nederlandse Vereniging Rekenkamer Doe mee onderzoek 2024 Energiebesparing en informatieplicht. Dit is een onderzoek waar veel gemeenten en waterschappen aan mee hebben gedan en zo krijg je ook vergelijking waar we als waterschap staan met onze energiemaatregelen. Het rapport is besproken en komt nog terug in de commissie en algemeen bestuur. Positief is dat het waterschap zowel beleid heeft op het gebied van energiebesparing en op het gebied van de inzet van alternatieve energiebronnen. En wordt er ook samen gewerkt op het gebied van energiebesparing en inzet van alternatieve energiebronnen samen met andere waterschappen en gemeenten. Overall valt te stellen dat het waterschap voldoet aan haar (wettelijke) verplichtingen, gezien de nationale en mondiale ontwikkelingen blijft energiegebruik en -besparing een belangrijk topic voor nu en in de toekomst.

• Als eerste kwam het jaarverslag bever- en muskusratenbeheer aan de orde. Het Muskusrattenbeheer GR Brabant ligt voor het kerngebied op koers met de landelijke strategie “Het terugdringen van de muskusrat tot aan de landsgrenzen”.  Uit de presentatie bleek dat de muskusrat met name aan de grens tussen Brabant en Duitsland gevangen wordt. De beverrat komt ook in geheel Brabant voor. Het waterschap Brabantse Delta heeft samen met waterschappen Aa en Maas en de Dommel werken samen in een zogenaamde verbonden partij en wordt uitgevoerd dor de GR Muskusrattenbestrijding Noord-Brabant waarbij deze samenwerking is ondergebracht bij ons waterschap Brabantse Delta.
• Vervolgens kwam de gemeenschappelijke regeling Muskusrattenbestrijding Noord-Brabant aan de orde. In deze Gemeenschappelijke regeling (GR) is een en ander geregeld van de samenwerking op gebied van de eerdergenoemde bestrijding. Door aanpassing van wet- en regelgeving moest deze GR, de regeling dus, aangepast worden. Dit was al bij andere samenwerkingen gebeurd en dus een juridische formaliteit. Water natuurlijk kan dan ook instemmen.
• Als laatste kwam de adviesnota “Herijking van het hoogwaterbeschermingsprogramma aan de orde. Sinds 2014 werken de waterschappen en het Rijk samen in het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). In dit programma wordt tot 2050 in totaal 1.400 kilometer primaire keringen (dijken, sluizen en gemalen) versterkt en vernieuwd. Deze opgave is wettelijk verankerd in de Waterwet en essentieel om overstromingen in Nederland te voorkomen. Dit is een gezamenlijke inspanning: van een dijkversterking bij het waterschap financiert het Rijk 50%, de gezamenlijke waterschappen 40% (solidariteitsbijdrage), en het betreffende uitvoerende waterschap 10% (projectgebonden eigen bijdrage: PGEB). 
  Als gevolg van ontwikkelingen als stijgende (bouw-) kosten, extremer weer, strengere normen, grondstoffenschaarste, beperkte uitvoeringscapaciteit en trage vergunningstrajecten staat de voortgang en financiering van het HWBP onder druk. Daarnaast is er onvoldoende inzicht in de besteding en voorspelbaarheid van de bijdragen van waterschappen. Daarom hebben de waterschappen en het Rijk met het Actieplan Toekomstgericht HWBP vernieuwde afspraken voorbereid. De uitkomsten van het Actieplan Toekomstgericht HWBP zijn nu vastgelegd in concept bestuurlijke afspraken die in 2025 worden besproken in diverse bestuurlijke gremia: de herijking van het HWBP. Water Natuurlijk gaat akkoord.

• Hier drie presentaties en één adviesnota. De eerste twee presentaties gingen meer over hoe de organisatie aan de slag is met klimaat & duurzaamheid en duurzaam opdrachtgeverschap op de vier sporen: energie/ klimaatneutraal, circulariteit, klimaatadaptatie en duurzaamheid en duurzaam opdrachtgeverschap en dat in relatie tot de doelstellingen, inzichten en aanpak per spoor. Uiteraard op een zo doelmatig en effectieve manier.
• Bij de tweede presentatie ging het over de planvorming en realisatie van projecten in kader kaderichtlijn water (KRW) en hoe de organisatie hiermee aan de slag is gegaan en nog aan de slag is uiteraard. Veel is in gang gezet en weten dat we veel doen voor 2027 maar veel effecten van de uiterlijk in 2027 genomen maatregelen zullen pas na 2027 effect resulteren en dat zullen we moeten bijhouden, monitoren en verder door ontwikkelen. De KRW-doelen hebben we in 2027 zeker nog niet behaald
• De derde presentatie ging over de voortgang/stand van zaken van het actieplan biodiversiteit. Doel achter actieplan is herstellen en verbeteren van de biodiversiteit binnen het waterschap. Ook hier werd aangegeven hoe dit binnen de organisatie geborgd is en welke projecten al uitgevoerd zijn danwel in uitvoering zijn. Ook werd gewezen naar ondersteunende regelgeving op basis van de Europese natuurherstelverordening en de mogelijkheid van subsidies via het nationaal herstelplan en programmaplan dat begin september 2026 ingediend dient te worden bij de EU in concept.
• De adviesnota ging over het intrekken van het projectplan Waterwet Strijen/De Berk. Gedeputeerde Staten van de provincie heeft op 1 april 2025 een positief besluit genomen over de mogelijke inzet van dwingend grondverwervingsinstrumentarium om de inrichting van vijf belangrijke natuurgebieden in Noord-Brabant te versnellen. Hiermee wordt het bieden van volledige schadeloosstelling voor project Noordrand Midden mogelijk, met als (noodzakelijk) sluitstuk onteigening (VSS-O). Dit is conform het beleid dat Gedeputeerde Staten (GS) en Provinciale Staten (PS) al eerder hebben vastgesteld in de vorm van de Nota Grondbeleid 2022. Project Noordrand Midden is hiermee een van de ‘versnellingsprojecten’ in de Provincie Noord-Brabant geworden. Het projectplan Waterwet (inclusief peilenplan) voor deelgebied Strijpen/De Berk is voor het eerst vastgesteld door het AB op 20 december 2023. Mede naar aanleiding van een beroepszaak is het projectplan Waterwet op basis van juridisch advies op 26 juni 2024 door het AB ingetrokken omdat realisatie van het plan niet te garanderen was zonder over bepaalde gronden te beschikken. Vervolgens is het aangepaste projectplan Waterwet wederom vastgesteld door het AB op 18 december 2024. In dit aangepaste projectplan is omschreven dat de provincie bezig is met het voorbereiden van een besluit in het eerste kwartaal van 2025 tot het specifiek inzetten van dwingend grondinstrumentarium (VSS-O) voor het project Noordrand Midden, waardoor de mogelijkheid tot realisatie wel realistisch is geworden. Als water natuurlijk konden we dit ondersteunen.
• Met het intrekken van het Projectplan Waterwet ontstaat de ruimte voor de provincie om een projectbesluit vast te stellen. Het projectteam van Noordrand Midden zal dit projectbesluit voorbereiden en opstellen met ondersteuning van de provincie. Daarbij wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van de inhoud en onderliggende stukken van het projectplan Waterwet. Het kan zijn dat -3- sommige onderliggende onderzoeken vanwege een “houdbaarheidsdatum” moeten worden geactualiseerd. Uiteraard zit in de procedure van een projectbesluit ook een participatietraject met momenten van formele inspraak en beroep. Het participatietraject zal conform de Omgevingswet worden doorlopen waarbij gebruik wordt gemaakt van het reeds doorlopen participatietraject bij het projectplan Waterwet. Het blijft overigens de doelstelling van het projectteam om percelen binnen NRM op basis van minnelijke overeenstemming te verwerven. De gesprekken met de grondeigenaren van nog te verwerven percelen gaan dan ook door en nu op basis van volledige schadeloosstelling.

Als eerste agendapunt stonden jaarverslagen van juridische procedures vastgoed, jaarverslag bezwaren commissie en jaarverslag integriteit en ongewenst gedrag op de agenda. De presentaties waren goed verzorgd en op basis van de verslagen heeft water natuurlijk enkele kritische vragen gesteld, die naar tevredenheid zijn beantwoord. Wat ons betreft zouden deze stukken gewoon deel uit kunnen maken van de P&C cyclus en zou behandeling in de commissie voor behandeling in het AB moeten plaatsevinden.

Het tweede agendapunt betrof een gedachtewisseling over vergunning, toezicht en handhaving (VTH). Wat ons betreft ziet het geheel er goed uit, men is bezig met de verdere ontwikkeling en stappen te zetten naar integratie van de onderdelen. Duidelijk is wel, dat menskrachtop dit onderwerp van belang is.

Tenslotte stond het agendapunt evaluatie reglement van orde commissies en de nieuwe vergaderstructuur op de agenda. Daar onze griffier Ilona Bierkens wegens ziekte niet aanwezig was, nam onze fractievoorzitter en lid van de werkgroep nieuwe werkwijze, de presentatie voor zijn rekening. Over het algemeen is men tevreden en waren er vooral ook nog suggesties die meegenomen kunnen worden in het verder actualiseren van het reglement van orde van het Algemeen Bestuur. Zo waren er fracties die omwille van efficiënter vergaderen graag spreektijd willen invoeren, alsook de vraag om presentaties eerder te versturen. Alle suggesties worden meegenomen naar de werkgroep die ermee aan de slag gaat en streeft naar verdere actualisatie voor einde van dit jaar.

Als eerste namen we afscheid van John Voets (50+) die helaas vanwege gezondheidsredenen zich terug trekt uit het Algemeen Bestuur. Het AB en het DB dankt John voor zijn inzet in de afgelopen jaren en wensen hem het beste toe. daarna werden twee nieuwe AB leden geïnstalleerd voor respectievelijk de PvdA en 50+. 
Na de plichtplegingen zou de motie over de RWZI's (riool water zuiverings installaties) van Water natuurlijk opnieuw in stemming komen, omdat de stemming de vorige keer staakte. Het gaat om een doorkijk van de vernieuwing van alle RWZI's naar de toekomst op basis van ambitie en wettelijke taken. Na goed overleg met de portefeuillehouder bleek, dat dit niet lukt voor de komende begroting, maar dat voor de kadernota 2026 en begroting 2027 dit wel moet lukken nadat het AB zich over het ambitieniveau heeft uitgesproken. Met die toezegging trekken we de motie in, maar houden die wel in de achterzak mocht de toezegging niet uitgevoerd worden.
Daarna volgde het agendapunt over de kostentoedeling, omdat enkele fracties dar nog vragen of opmerkingen bij hadden. Water Natuurlijk had in de commissie al aangegeven dat we akkoord waren (zie commissie financiën). Uiteindelijk stemde een ruime meerderheid in.
Ook het agendapunt realisatie innovatie Lab.  stond op de agenda. Ook hier waren enkele fracties nog niet akkoord. Water natuurlijk was wel akkoord gegaan. Wij vinden het een goede zaak om innovatie een belangrijke plek te geven in verband met de grote opgaven die ons nog te wachten staan. De meerderheid stemde in met het voorstel.
hetzelfde gold voor het Hoog Water Beschermings Programma (HWBP) Hier werd aangegeven dat er enkele wijzigingen zijn die mogelijk op termijn voor een hogere bijdrage kunnen zorgen. Het gaat hier om veiligheid en daarop kan je niet bezuinigen dus wij waren in de commissie al akkoord gegaan. De meerderheid stemde in.
Tenslotte stonden er enkele moties op de agenda.
Eerst een motie voor het gebruik van heldere taal en oppassen met afkortingen. van West Brabant Water Breed. Wij hebben die mede ondertekend en deze werd unaniem aangenomen c.q. door het DB overgenomen. twee moties over het maaibeleid werden aangehouden na enige discussie en de toezegging dat het DB een en ander nog zal uitzoeken.
tenslotte de motie om verdere stappen te zetten richting den haag over het verbod op PFAS. Deze motie werd door de Partij voor de Dieren ingebracht samen met water natuurlijk en enkele mede ondertekenaars van andere fracties. helaas haalde deze het niet, maar wederom hebben we een duidelijk signaal afgegeven.